Ρήξη Μηνίσκου: Είδη, Αίτια, Συμπτώματα και Θεραπεία

ΑΡΧΙΚΗ » Ρήξη Μηνίσκου: Είδη, Αίτια, Συμπτώματα και Θεραπεία

Μηνίσκος ονομάζεται ο χόνδρινος δίσκος που βρίσκεται μέσα στην άρθρωση του γονάτου, και διαχωρίζεται σε έσω μηνίσκο (στην εσωτερική πλευρά) και έξω μηνίσκο (στην εξωτερική πλευρά). Οι μηνίσκοι έχουν σχήμα ημισελήνου και λειτουργούν ως «αμορτισέρ», απορροφώντας τους κραδασμούς και μειώνοντας την πίεση μεταξύ του μηριαίου οστού και της κνήμης.

Οι βασικές του λειτουργίες απαρτίζονται από τις παρακάτω:

1. Απορρόφηση κραδασμών: μειώνει την πίεση που ασκείται στο γόνατο κατά το περπάτημα, το τρέξιμο ή το άλμα.
2. Σταθερότητα της άρθρωσης: συμμετέχει στη διατήρηση της σωστής ευθυγράμμισης των οστών.
3. Ομαλή κίνηση: επιτρέπει την ομαλή ολίσθηση των οστών μεταξύ τους χωρίς τριβές, μειώνοντας την φθορά των αρθρικών επιφανειών και προλαμβάνοντας την οστεοαρθρίτιδα.
4. Κατανομή φορτίου: μοιράζει το βάρος ομοιόμορφα στο γόνατο, αποτρέποντας τη φθορά των αρθρώσεων.

Ρήξη Μηνίσκου

Η ρήξη μηνίσκου είναι ένας τραυματισμός κατά τον οποίο ο μηνίσκος σκίζεται ή φθείρεται. Συνήθως συμβαίνει όταν το γόνατο στρίβει απότομα ή δέχεται μεγάλη πίεση. Μπορεί να προκαλέσει πόνο, πρήξιμο, δυσκολία στην κίνηση και αίσθηση ότι το γόνατο «κλειδώνει» ή δεν είναι σταθερό. Ανάλογα με την περίπτωση, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει από φυσικοθεραπεία εως χειρουργική επέμβαση.

Η ρήξη μηνίσκου ταξινομείται με βάση το σχήμα, τη θέση και τη σοβαρότητα της βλάβης.

Ανάλογα με το σχήμα της ρήξης:

• Κάθετη (επιμήκης) ρήξη: Σκίσιμο κατά μήκος του μηνίσκου.
• Οριζόντια ρήξη: Χωρίζει τον μηνίσκο σε δύο στρώματα.
• Λοξή (πλάγια) ρήξη: Σκίσιμο υπό γωνία.
• Ακτινωτή ρήξη: Ξεκινά από το εσωτερικό και εκτείνεται προς τα έξω.
• Ρήξη δίκην λαβής κάδου: Ένα μεγάλο κομμάτι μένει συνδεδεμένο σαν λαβή κάδου καθώς μπλοκάρει την κίνηση.
• Γλωσσοειδής ρήξη: Μικρό κομμάτι που προεξέχει από τον μηνίσκο.

Ανάλογα με τη θέση της ρήξης:

• Στην εσωτερική ζώνη (λευκή περιοχή): Φτωχή αιμάτωση, δύσκολη επούλωση.
• Στην εξωτερική ζώνη (κόκκινη περιοχή): Καλή αιμάτωση, πιθανότητα επούλωσης χωρίς χειρουργείο.
• Στη μέση περιοχή (κόκκινο-λευκή ζώνη): Μέτρια αιμάτωση, θεραπεία ανάλογα με τη σοβαρότητα.

Ανάλογα με τη σοβαρότητα της ρήξης:

• Μικρή ρήξη: Ελαφρύς πόνος, λίγο οίδημα.
• Μέτρια ρήξη: Περισσότερο οίδημα, πόνος, δυσκολία στην κίνηση.
• Μεγάλη ρήξη: Το γόνατο «κλειδώνει», σοβαρός πόνος, απαιτεί συνήθως χειρουργείο.

Αίτια

Οι κύριοι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν ρήξη μηνίσκου περιλαμβάνουν τους παρακάτω:

• Απότομες κινήσεις ή αλλαγές κατεύθυνσης: Τραυματισμοί κατά τη διάρκεια αθλημάτων και σε δραστηριότητες που περιλαμβάνουν στροφικές κινήσεις ή βαθύ κάθισμα, άλματα και έντονους κραδασμούς (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, τένις κτλ).
• Γήρανση και εκφυλιστικές αλλοιώσεις: Με την ηλικία, ο μηνίσκος χάνει την ελαστικότητά του και γίνεται πιο ευάλωτος σε τραυματισμούς, ακόμα και από απλές κινήσεις.
• Παχυσαρκία: Το αυξημένο σωματικό βάρος επιβαρύνει το γόνατο και αυξάνει τον κίνδυνο τραυματισμών.
• Βεβαρημένο ιστορικό: Προηγούμενοι τραυματισμοί στο γόνατο μπορούν να αποδυναμώσουν τον μηνίσκο και να τον καταστήσουν πιο επιρρεπή σε ρήξεις.
• Ατροφία μυών ή αδυναμία σταθεροποίησης του γόνατος: Η μειωμένη δύναμη στους τετρακέφαλους ή στους οπίσθιους μηριαίους μπορεί να αυξήσει την πίεση στον μηνίσκο.
• Καταστάσεις που επηρεάζουν την άρθρωση: Όπως η οστεοαρθρίτιδα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε εκφύλιση και αυξημένη πιθανότητα ρήξης.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της ρήξης μηνίσκου ποικίλλουν ανάλογα με τη σοβαρότητα του τραυματισμού. Τα πιο συνηθισμένα είναι:

• Πόνος στο γόνατο, ιδιαίτερα κατά την κίνηση ή τη στήριξη στο πόδι.
• Πρήξιμο (οίδημα), που μπορεί να εμφανιστεί λίγες ώρες μετά τον τραυματισμό.
• Δυσκαμψία, δυσκολία στην πλήρη κάμψη ή έκταση του γόνατου. Αίσθηση «κλειδώματος» του γόνατου, όπου δεν μπορεί να τεντώσει ή να λυγίσει κανονικά.
• Αίσθηση αστάθειας, σαν να υποχωρεί το γόνατο ξαφνικά.
• Κροτάλισμα ή ήχος «κλικ» κατά την κίνηση του γόνατου.

Διάγνωση

Η διάγνωση της ρήξης μηνίσκου γίνεται με κλινική εξέταση και απεικονιστικές εξετάσεις από ορθοπεδικό-χειρουργό.

1. Κλινική εξέταση: ο ιατρός ελέγχει το γόνατο για πόνο, πρήξιμο και περιορισμό της κίνησης. Χρησιμοποιεί ειδικές δοκιμασίες όπως:
   • Δοκιμασία McMurray κατά την οποία λυγίζει, περιστρέφει και τεντώνει το γόνατο και σε περίπτωση πόνου ή αίσθησης «κλικ» από τον ασθενή, συνήθως υπάρχει ρήξη.
   • Δοκιμασία Apley κατά την οποία το άτομο ξαπλώνει μπρούμυτα και ο ιατρός πιέζει και περιστρέφει το γόνατο.
   • Δοκιμασία Thessaly όπου ο ασθενής στέκεται στο ένα πόδι και περιστρέφει το γόνατο. Αν αισθανθεί πόνο ή αστάθεια, η ρήξη είναι πιθανή.
2. Απεικονιστικές εξετάσεις:
   • Μαγνητική τομογραφία (MRI): Ακριβής μέθοδος, καθώς δείχνει λεπτομέρειες του μηνίσκου και τυχόν ρήξη. Θεωρείται η πλέον αξιόπιστη εξέταση για την επιβεβαίωση της ρήξης.
   • Ακτινογραφία: Δεν δείχνει τον μηνίσκο, αλλά μπορεί να αποκλείσει κατάγματα ή αρθρίτιδα.
   • Αρθροσκόπηση: Ως τεχνική χρησιμεύει στην απεικόνιση, τη διάγνωση και ταυτόχρονα τη θεραπεία παθήσεων της άρθρωσης.

Θεραπεία & Αντιμετώπιση

Η θεραπεία της ρήξης μηνίσκου εξαρτάται από το μέγεθος, τη θέση και τη σοβαρότητα της ρήξης, καθώς και από την ηλικία και το επίπεδο δραστηριότητας του ασθενούς.

1. Συντηρητική (Μη Χειρουργική) Αντιμετώπιση
   • Ξεκούραση: Αποφυγή δραστηριοτήτων που επιβαρύνουν το γόνατο.
   • Πάγος: Εφαρμογή πάγου 15-20 λεπτά, 3-4 φορές την ημέρα για μείωση του πρηξίματος.
   • Συμπίεση: Ελαστικός επίδεσμος για έλεγχο του οιδήματος.
   • Ανύψωση: Τοποθέτηση του ποδιού σε υψηλότερη θέση για να μειωθεί το πρήξιμο.
   • Φαρμακευτική αγωγή: Αναλγητικά ή αντιφλεγμονώδη σκευάσματα για μείωση του πόνου.
   • Φυσιοθεραπεία: Ενδυνάμωση των μυών γύρω από το γόνατο για σταθερότητα και αποκατάσταση της κίνησης.
2. Χειρουργική Αντιμετώπιση
   • Αρθροσκοπική συρραφή μηνίσκου: Η ρήξη ράβεται για να επουλωθεί (επιλογή για νεότερους ασθενείς με καλή αιμάτωση στην περιοχή).
   • Μερική μηνισκεκτομή: Αφαιρείται το κατεστραμμένο τμήμα του μηνίσκου αν αυτό δεν μπορεί να συρραφεί.
   • Μεταμόσχευση μηνίσκου: Σε περιπτώσεις όπου ο μηνίσκος έχει αφαιρεθεί πλήρως, γίνεται μεταμόσχευση από δότη.

Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας γίνεται πάντα σε συνεννόηση με τον ορθοπεδικό-χειρουργό, ανάλογα με την περίπτωση του κάθε ασθενούς.

Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν κείμενο έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως ιατρικές συμβουλές. Ο εξειδικευμένος πάροχος υγείας σας είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος για την ορθή και ολοκληρωμένη ενημέρωση, τη διάγνωση και τον καθορισμό της πιθανής θεραπείας, σε οποιοδήποτε θέμα υγείας αντιμετωπίζετε και στον οποίο θα πρέπει να απευθύνεστε σε κάθε περίπτωση.