Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες στις ανεπτυγμένες χώρες και συνιστά τη δεύτερη αιτία θανάτου με ποσοστό που ανέρχεται στο 95%. Σχεδόν το 80% των θανάτων από καρκίνο του μαστού και του τραχήλου της μήτρας συμβαίνουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Η πιο ευάλωτη ηλικιακή ομάδα είναι μεταξύ 45 και 60 ετών. Στην Ελλάδα, καταγράφονται περίπου 4.500 νέες περιπτώσεις ετησίως, και προβλέπεται ότι 1 στις 8 γυναίκες  θα αντιμετωπίσουν τον καρκίνο του μαστού κατά τη διάρκεια της ζωής τoυς. Στην Ευρώπη, το 60% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού ανιχνεύεται στο πρώτο στάδιο. Είναι σπάνιος στους άνδρες, με περίπου 100 φορές μικρότερη συχνότητα σε σύγκριση με τις γυναίκες. Τα ποσοστά θανάτου από καρκίνο του μαστού έχουν μειωθεί σημαντικά λόγω της έγκαιρης διάγνωσης με τη χρήση μαστογραφιών και θεραπευτικών αγωγών.

Παράγοντες κινδύνου

Η εκδήλωση της νόσου εξαρτάται από ατομικούς παράγοντες, τους οποίους συνήθως εντοπίζουμε μέσω ατομικού και οικογενειακού ιστορικού. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί πως καμία πληροφορία δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη συμβουλή ενός ιατρού. Παρακάτω παρουσιάζονται οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού:

  • Φύλο
  • Ηλικία
  • Οικογενειακό ιστορικό & κληρονομικότητα: Η παρουσία καρκίνου του μαστού σε συγγενή πρώτου βαθμού θεωρείται επιβαρυντικός παράγοντας γι’ αυτό συνίσταται τακτική παρακολούθηση.
  • Ατομικό ιστορικό καρκίνου του μαστού: Γυναίκες που έχουν ήδη διαγνωσθεί με τον καρκίνο του μαστού είναι πιθανότερο να αναπτυχθεί νέος καρκίνος στον ίδιο ή σε άλλο μαστό.
  • Γονίδια: οι μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1 και BRCA2 αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών.
  • Μεταβολές του μαστού.
  • Πυκνοί μαστοί: Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες με πυκνούς μαστούς έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού, και αυτό μπορεί να καθιστά δυσκολότερη την ανίχνευση της νόσου.
  • Παχυσαρκία: Οι παχύσαρκες γυναίκες είναι πιο πιθανό να διαγνωσθούν με τον καρκίνο του μαστού σε σύγκριση με τις γυναίκες που διατηρούν ένα υγιές βάρος.
  • Εγκυμοσύνη: Ο θηλασμός μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εκδήλωσης της ασθένειας, ειδικά όταν συνεχίζεται για περισσότερο από ένα έτος.
  • Ατεκνία.
  • Ηλικία εμμηναρχής και εμμηνόπαυσης: Γυναίκες που ξεκίνησαν την έμμηνο ρύση σε νεαρή ηλικία ή σταμάτησαν σε μεγαλύτερη ηλικία έχουν αυξημένο κίνδυνο.
  • Κατανάλωση αλκοόλ
  • Κάπνισμα.

Κάθε γυναίκα οφείλει να γνωρίζει τους κινδύνους που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης του καρκίνου του μαστού, να αντιλαμβάνεται τη σημασία της πρόληψης, της αυτοεξέτασης του μαστού και της έγκαιρης διάγνωσης, καθώς και να είναι ενήμερη για την αποτελεσματικότητα των σύγχρονων θεραπευτικών μεθόδων.

Συμπτώματα

Σε ό,τι αφορά τα συμπτώματα, σημειώνεται ότι στα αρχικά στάδια ο καρκίνος του μαστού δεν παρουσιάζει κάποιο στοιχείο και ανιχνεύεται κυρίως με τη μαστογραφία. Αργότερα, μπορεί να εμφανιστούν:

  1. Εξόγκωμα ή σκλήρυνση στην περιοχή του μαστού ή στη μασχάλη.
  2. Διόγκωση των λεμφαδένων, ιδίως στη μασχάλη.
  3. Έκκριση υγρού ή αίματος από τη θηλή.
  4. Εισολκή του δέρματος του μαστού ή της θηλής (ανεστραμμένη προς τα μέσα).
  5. Ερυθρότητα, ευαισθησία ή πόνο στο στήθος.

Προσυμπτωματικός έλεγχος

Ο προσυμπτωματικός έλεγχος είναι απαραίτητος προσφέροντας μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχούς θεραπείας. Η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία συνδράμουν στην αύξηση της πιθανότητας επιβίωσης και αποκατάστασης του ασθενούς, αφού ο καρκίνος μπορεί να αφαιρεθεί προτού κάνει μεταστάσεις.

Διάγνωση & Εξετάσεις

Η διάγνωση του καρκίνου του μαστού αποτελεί το πιο κρίσιμο βήμα για την έναρξη της αντίστοιχης θεραπείας.

Περιλαμβάνει τις παρακάτω διαδικασίες:

  • Εντοπισμός του ύποπτου σημείου: Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να ανιχνευθεί όταν μια γυναίκα αντιληφθεί ένα εξόγκωμα ή μια αλλαγή στο στήθος ή τη μασχάλη της.
  • Απεικονιστικές εξετάσεις: Για την αξιολόγηση ενός εξογκώματος, συνήθως προτείνεται μαστογραφία ή υπερηχογράφημα των μαστών.
  • Βιοψία: Εάν οι απεικονιστικές εξετάσεις είναι ύποπτες, γίνεται βιοψία του μαστού. Κατά τη διαδικασία αυτή, λαμβάνεται ένα μικρό δείγμα του ιστού με χρήση βελόνας, εξετάζεται στο μικροσκόπιο για να επιβεβαιωθεί εάν υπάρχει καρκίνος και έπειτα καθορίζεται ο τύπος και η σοβαρότητά του.
  • Εκτίμηση και θεραπεία: Μετά τη διάγνωση, ακολουθεί η εκτίμηση και ο καθορισμός του κατάλληλου τρόπου θεραπείας, ο οποίος μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική θεραπεία, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία, ή άλλες μορφές θεραπείας.

Βέβαια, να σημειωθεί ότι ακόμη και αν η μαστογραφία είναι αρνητική, ένα ύποπτο εξόγκωμα δεν πρέπει ποτέ να αγνοηθεί, καθώς μέχρι και 5-15% των καρκίνων του μαστού δεν είναι ορατοί σε αυτήν τη μέθοδο απεικόνισης.

Συστήνεται, λοιπόν, κλινική εξέταση των μαστών και μαστογραφία για γυναίκες από 35 έως 40 ετών κάθε δύο χρόνια, και συστηματική μαστογραφία για γυναίκες άνω των 40 ετών μία φορά το χρόνο.

Θεραπεία & Αντιμετώπιση

Η θεραπεία του καρκίνου του μαστού έχει βελτιωθεί αισθητά τις τελευταίες δεκαετίες και προσφέρει εξατομικευμένες λύσεις για κάθε ασθενή.

Οι κύριες προσεγγίσεις περιλαμβάνουν:

  • Χειρουργική Επέμβαση: Η χειρουργική επέμβαση αποτελεί συχνά την πρώτη και κύρια θεραπεία. Στις περισσότερες περιπτώσεις που διαγιγνώσκονται σε πρώιμα στάδια, μπορεί να εφαρμοστεί η τεχνική διατήρησης του μαστού, όπου αφαιρείται μόνο ο καρκινοειδής όγκος και γίνεται πλαστική αποκατάσταση.
  • Ακτινοθεραπεία: Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιεί δέσμη ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας για να καταστρέψει καρκινικά κύτταρα και συμβαίνει μετά τη χειρουργική θεραπεία για να εξαλείψει υπολείμματα καρκίνου ή να μειώσει τον κίνδυνο επανεμφάνισης.
  • Χημειοθεραπεία: Η χημειοθεραπεία χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της συστηματικής νόσου, όπου ο καρκίνος μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος. Επίσης, συστήνεται πριν από το χειρουργείο με σκοπό τη συρρίκνωση του όγκου.
  • Ορμονοθεραπεία: Σε καρκίνους που επηρεάζονται από ορμόνες, η ορμονοθεραπεία χρησιμοποιείται για την αναστολή της ανάπτυξής τους.
  • Γενετικές μελέτες & θεραπείες: Λαμβάνοντας υπόψη τα γενετικά χαρακτηριστικά κάθε ατόμου βελτιώνεται η εικόνα που έχει ο ιατρός για τον ασθενή με σκοπό να βρει την κατάλληλη θεραπεία.
  • Ψυχολογική υποστήριξη: Η διαδικασία αντιμετώπισης μιας τέτοιας ασθένειας μπορεί να επιφέρει μεγάλο ψυχικό βάρος και στον ασθενή αλλά και στο περιβάλλον του, γι’ αυτό και συστήνεται έντονα η αναζήτηση ψυχολογικής υποστήριξης από ειδικούς.

Οι προσπάθειες για ευαισθητοποίηση των γυναικών και ενημέρωση σχετικά με τα συμπτώματα του καρκίνου του μαστού συνεχίζονται ώστε να ληφθούν μέτρα πρόληψης και με την έγκαιρη διάγνωση να επιτευχθεί η όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου.

Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν κείμενο έχουν καθαρά ενημερωτικό σκοπό και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως ιατρικές συμβουλές. Ο εξειδικευμένος πάροχος υγείας σας είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος για την πλήρη και ορθή ενημέρωση, διάγνωση και πιθανή θεραπεία, σε οποιοδήποτε θέμα υγείας αντιμετωπίζετε και στον οποίο θα πρέπει να απευθύνεστε σε κάθε περίπτωση.

Κωνσταντίνος Γκέκας

Ο Κωνσταντίνος Γκέκας είναι εξειδικευμένος νοσηλευτής, με πολυετή εμπειρία στον χώρο της νοσηλείας κατ' οίκον. Εξαιτίας της βαθιάς αγάπης του για το αντικείμενο και της διάθεσης για ουσιαστική προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, ίδρυσε την εταιρεία "Νοσηλεία Τώρα".

Όλα τα άρθρα

Πείτε μας τη γνώμη σας...