Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή προοδευτικών ασθενειών των πνευμόνων, συμπεριλαμβανομένου του εμφυσήματος, της χρόνιας βρογχίτιδας και του μη αναστρέψιμου άσθματος. Αυτή η ασθένεια χαρακτηρίζεται από την αύξηση της δύσπνοιας.
Η ΧΑΠ είναι μια προοδευτική και ανίατη ασθένεια, αλλά με σωστή διάγνωση και θεραπεία, υπάρχουν τρόποι να ελεγχθεί και να βελτιωθεί η αναπνοή. Οι άνθρωποι μπορούν να ζήσουν για πολλά χρόνια με ΧΑΠ και να απολαύσουν τη ζωή.
Αίτια που προκαλούν την Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια
Η βασικότερη αιτία που προκαλεί την Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι το κάπνισμα. Δευτερευόντως, προκαλείται από άλλες αιτίες όπως η εισπονή επικίνδυνων αερίων, το παθητικό κάπνισμα ή κληρονομικοί λόγοι.
Είδη της ΧΑΠ
Στο Πνευμονικό Εμφύσημα οι κυψελίδες στους πνεύμονες καταστρέφονται. Ο παλιός αέρας παγιδεύεται μέσα στις κυψελίδες, οπότε υπάρχει ελάχιστο ή και καθόλου περιθώριο για να περάσει νέος αέρας. Στο εμφύσημα είναι πιο δύσκολο να βγει έξω το οξυγόνο και το διοξείδιο του άνθρακα (το απόβλητο προϊόν της αναπνοής).
Η Χρόνια Βρογχίτιδα είναι φλεγμονή των αναπνευστικών σωλήνων (βρογχικών αεραγωγών) στους πνεύμονες, με αποτέλεσμα να γίνεται πιο δύσκολο να αποβληθεί βλέννα. Αυτό μπορεί να κάνει τους αεραγωγούς να πρηστούν και να φράξουν. Αυτές οι αλλαγές περιορίζουν τη ροή αέρα, μέσα και έξω από τους πνεύμονές, καθιστώντας δύσκολη την αναπνοή.
Το Άσθμα (μη αναστρέψιμο) είναι ένας τύπος άσθματος που δεν ανταποκρίνεται στα συνήθη φάρμακα για το άσθμα. Σε μια έξαρση του άσθματος, οι βρογχικοί αεραγωγοί σφίγγονται και διογκώνονται. Τα φάρμακα μπορούν συνήθως να το αντιστρέψουν, ανοίγοντας τους αεραγωγούς και επιστρέφοντάς τα στην κατάσταση που ήταν πριν από την έξαρση του άσθματος. Σε ανερέθιστο άσθμα, τα φάρμακα δεν μπορούν να αντιστρέψουν τη σύσφιξη και το πρήξιμο των αεραγωγών.
Συμπτώματα ΧΑΠ
Μολονότι τα συμπτώματα της ΧΑΠ μπορεί να διαφέρουν για κάθε άτομο, τα πιο συνηθισμένα είναι:
- Αυξημένη δύσπνοια
- Συχνός βήχας (με και χωρίς βλέννα)
- Συριγμός
- Σφίξιμο στο στήθος
Διάγνωση
Η κυριότερη εξέταση για την διάγνωση της ΧΑΠ είναι η σπιρομέτρηση, που πραγματοποιείται από ειδικό πνευμονολόγο. Η σπιρομέτρηση είναι μία εξέταση αναπνοής και είναι πολύ απλή και αξιόπιστη. Στην ουσία εξετάζεται ο όγκος του εκπνεόμενου αέρα από τους πνεύμονες, με ειδική συσκευή.
Αλλες εξετάσεις, όπως η ακτινογραφία, μπορούν να εμφανίσουν το πρόβλημα όταν είναι πολύ προχωρημένο.
Θεραπεία
Ο σημαντικότερος παράγοντας για την αναστολή εξέλιξης της ΧΑΠ και την σταδιακή βελτίωση της κατάστασης του ασθενούς, είναι η διακοπή του καπνίσματος. Αντίστοιχα, αν οφείλεται σε άλλους παράγοντες, όπως η έκθεση σε χημικές ουσίες, θα πρέπει να διακοπεί η έκθεση του ασθενούς στις ουσίες αυτές.
Με την εξέλιξη της πνευμονολογίας, υπάρχουν πλέον φαρμακευτικές αγωγές που μπορούν να ελέγξουν την ασθένεια ή να καθυστερήσουν την εμφάνισή της.
Ταυτόχρονα, συνίσταται και η προφύλαξη του ασθενούς από άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού, στις οποίες είναι ευαίσθητος, όπως η γρίπη, με τον απαραίτητο εμβολιασμό.
Η 3η Τετάρτη του Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας από την «Παγκόσμια Πρωτοβουλία κατά της ΧΑΠ».
