Η ορθοστατική υπόταση αναφέρεται σε ένα πρόβλημα γενικής υγείας που προκαλεί αισθητή αδυναμία ή ζαλάδα κατά τη στάση ή κίνηση σε όρθια θέση. Η χαμηλή αρτηριακή πίεση ή υπόταση είναι μια κατάσταση όπου η αρτηριακή πίεση είναι χαμηλότερη από το κανονικό επίπεδο λόγω δυσλειτουργίας των αιμοφόρων αγγείων, της καρδιάς και του νευρικού συστήματος. Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις η χαμηλή πίεση δεν είναι επικίνδυνη, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει διάφορα συμπτώματα, όπως ζαλάδες, αδυναμία, αίσθημα λιποθυμίας, και κακή κυκλοφορία του αίματος.
Διακρίνονται διάφοροι τύποι χαμηλής πίεσης:
- Αντανακλαστική υπόταση: παρατηρείται μετά από ορθοστασία ή πολύωρη παραμονή. Αυτός ο τύπος χαμηλής αρτηριακής πίεσης επηρεάζει κυρίως νεαρούς ενήλικες και παιδιά. Θα μπορούσε να οφείλεται σε αποτυχημένη επικοινωνία μεταξύ καρδιάς και εγκεφάλου.
- Χαμηλή πίεση μετά το φαγητό: εμφανίζεται 1 έως 2 ώρες μετά το φαγητό. Επηρεάζει συνήθως ηλικιωμένους, ιδιαίτερα αυτούς με υψηλή αρτηριακή πίεση ή άτομα με ασθένειες, όπως η νόσος του Πάρκινσον.
- Ιδιοπαθής υπόταση: όταν ο οργανισμός (συνήθως των γυναικών), παρουσιάζει χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, χωρίς να δημιουργεί περαιτέρω προβλήματα.
- Ορθοστατική υπόταση: είναι μια απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης όταν στέκεστε όρθιοι ή αφού ξαπλώσετε. Οι αιτίες περιλαμβάνουν αφυδάτωση, παρατεταμένη ανάπαυση στο κρεβάτι, εγκυμοσύνη, ορισμένες ιατρικές καταστάσεις και φάρμακα. Αυτός ο τύπος χαμηλής αρτηριακής πίεσης είναι κοινός σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.
- Δευτεροπαθής υπόταση: παρατηρείται σα σύμπτωμα κάποιας ασθένειας ή παρενέργειας φαρμάκων.
Υπόταση Τιμές
Οι τιμές που σχετίζονται με την υπόταση μπορούν να διαφέρουν ανάλογα με:
- τον τρόπο μέτρησης
- την ηλικία
- το φύλο
- και άλλους παράγοντες
Η «υπόταση» ορίζεται με τις εξής τιμές:
- αρτηριακή πίεση κάτω από 90/60 (mmHg)
- πίεση του αίματος κατά 30/20 (mmHg)
Κανονικά, η αρτηριακή πίεση κυμαίνεται από 90/60 mmHg έως 120/80 mmHg. Βέβαια κάποιοι άνθρωποι μπορεί να έχουν φυσιολογικές τιμές αρτηριακής πίεσης κάτω από 90/60 mmHg και να μην έχουν καθόλου συμπτώματα, ενώ άλλοι με αυτές τις τιμές μπορεί να αισθάνονται ατονία, ζάλη και κόπωση.
Παρόλο που η υπόταση δεν είναι απαραίτητα επικίνδυνη, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές και να αποτελέσει σοβαρή απειλή για την υγεία του ατόμου. Γι’ αυτό συνιστάται να επισκεφθείτε έναν ειδικό ιατρό για να αξιολογήσετε τις τιμές της αρτηριακής σας πίεσης και να λάβετε τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπισή της.
Αίτια
Η υπόταση μπορεί να οφείλεται σε διάφορα αίτια, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
- Αναιμία
- Απώλεια αίματος (έμμηνος ρύση, τραυματισμός)
- Αφυδάτωση (εμετός, διάρροια)
- Παθήσεις του νευρικού συστήματος (σύνδρομο Shy-Drager)
- Μειωμένη λειτουργία της καρδιάς (καρδιακή ανεπάρκεια)
- Προβλήματα στα αιμοφόρα αγγεία
- Αγγειοδιαστολή
- Αναφυλακτικό σοκ μετά από αλλεργική αντίδραση
- Σηπτικό σοκ μετά από λοίμωξη
- Η έλλειψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων (Β12-Β9)
- Τα μεταβολικά νοσήματα (διαταραχές του σακχάρου στο αίμα)
- Τα ενδοκρινικά και ορμονικά νοσήματα (επινεφριδική ανεπάρκεια, διαβήτης, υπογλυκαιμία)
- Υπερκόπωση
- Εγκυμοσύνη
- Υπερθερμία
- Φαρμακευτική αγωγή
- Ηλικία
- Εξαντλητική δίαιτα και υποσιτισμός
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
Συμπτώματα
Πολλές φορές άτομα με υπόταση δεν εμφανίζουν κάποιο σύμπτωμα. Ωστόσο, χαμηλή αρτηριακή πίεση (ή υπόταση) μπορεί να προκαλέσει ορισμένα συμπτώματα. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ζάλη – Αστάθεια
- Ναυτία
- Παροδική Απώλεια Συνείδησης
- Αίσθημα Κόπωσης ή Αδυναμίας
- Δύσπνοια
- Εφίδρωση
- Γρήγορος & Αδύναμος Καρδιακός Ρυθμός
- Πείνα ή Αίσθημα Ναυτίας
- Δυσκολία Στη Συγκέντρωση ή Απώλεια Μνήμης
- Θολή Όραση
- Ευερεθιστότητα-Σύγχυση
- Κατάθλιψη
- Αναισθησία ή Παράλυση
- Κρυολογήματα
- Νωχέλεια
- Δυσκολία Στον Ύπνο
- Δυσκοιλιότητα
- Στυτική Δυσλειτουργία
Για τη διάγνωση και την αντιμετώπιση της ορθοστατικής υπότασης, συνιστάται η συμβουλή ενός ειδικού ιατρού. Συμβουλευτείτε τον ιατρό σας, εάν αντιμετωπίζετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα για να διαπιστώσετε αν έχετε χαμηλή πίεση ή κάποια άλλη υποκείμενη παθολογία.
Ηλικιωμένοι & Υπόταση
Η υπόταση είναι συχνότερη στους ηλικιωμένους συγκριτικά με νεότερους ενήλικες. Αυτό συμβαίνει διότι οι αισθητήρες πίεσης στα αρτηριακά τοιχώματα αδυνατούν να ανταποκριθούν στις αλλαγές της πίεσης του αίματος λόγω αύξησης της ηλικίας με αντίστοιχη μείωση απόδοσης και της καρδιάς. Στους ηλικιωμένους, η χαμηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να οδηγήσει σε ζαλάδες, αδυναμία, ανησυχία, αναπνευστική δυσκολία, ναυτία και έμετο. Επίσης, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πτώσης και τραυματισμού. Επισημαίνεται πως το 30-40% των ηλικιωμένων άνω των 65 ετών θα παρουσιάσουν μία πτώση το χρόνο. Για την αντιμετώπιση της χαμηλής αρτηριακής πίεσης στους ηλικιωμένους συνίσταται στενή παρακολούθηση συμπτωμάτων και εντατική θεραπεία.
Θεραπεία & Αντιμετώπιση
Η χαμηλή αρτηριακή πίεση (υπόταση) με ήπια ή καθόλου συμπτώματα σπάνια απαιτεί θεραπεία. Εάν όμως προκαλεί συμπτώματα που προκαλούν δυσλειτουργία καθημερινότητας, η θεραπεία θα εξαρτηθεί από την αιτιολογία της πάθησης. Ανάλογα λοιπόν με: την ηλικία, την υγεία και τον τύπο της χαμηλής αρτηριακής πίεσης, υπάρχουν και αντίστοιχοι τρόποι αντιμετώπισης. Οι παρακάτω συμβουλές θα σας βοηθήσουν να διατηρήσετε την σωματική σας υγεία και να αυξήσετε την αρτηριακή σας πίεση:
- Αύξηση της κατανάλωσης αλατιού: συμβάλλει στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
- Αύξηση της κατανάλωσης υγρών: η αύξηση της κατανάλωσης υγρών μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση του όγκου του αίματος και στη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος.
- Αλλαγή της διατροφής: η διατροφή μπορεί να έχει έναν σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της χαμηλής πίεσης, επειδή ορισμένα τρόφιμα μπορούν να βοηθήσουν στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Ωστόσο, πριν αλλάξετε τη διατροφή σας, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας για το κατάλληλο πλάνο διατροφής για εσάς. Η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε άλατα, όπως ηλιόσποροι, αμύγδαλα, ελιές και αβοκάντο, μπορεί να βοηθήσουν να ανέβει η πίεση.
- Κατανάλωση καφεΐνης: Η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, γι’ αυτό μπορεί να είναι χρήσιμο να καταναλώνονται πηγές καφεΐνης όπως: καφές, τσάι, σοκολάτα και αναψυκτικά.
- Σωματική άσκηση: Η κατάλληλη άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην άνοδο της πίεσης καθώς συμβάλλει και στη βελτίωση της συνολικής υγείας και ευεξίας.
- Φάρμακα: Υπάρχουν πολλά διαθέσιμα φάρμακα για τη θεραπεία της χαμηλής αρτηριακής πίεσης.
- Ήρεμη και προσεκτική αλλαγή στάσης του σώματος.
- Ορθοπεδικές κάλτσες: χρησιμοποιούνται συνήθως για την ανακούφιση από τον πόνο και το πρήξιμο διεγείροντας τη ροή του αίματος από τα πόδια προς την καρδιά επαναφέροντας την πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα.
- Αποφυγή αλκοόλ
Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν κείμενο έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως ιατρικές συμβουλές. Ο εξειδικευμένος πάροχος υγείας σας είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος για την ορθή και ολοκληρωμένη ενημέρωση, διάγνωση και πιθανή θεραπεία, σε οποιοδήποτε θέμα υγείας αντιμετωπίζετε και στον οποίο θα πρέπει να απευθύνεστε σε κάθε περίπτωση.
