Η σκωληκοειδίτιδα είναι η φλεγμονώδης πάθηση του εντέρου που προκαλείται από την παρουσία σκωληκοειδή, ένα μικρό όργανο που βρίσκεται στον κοιλιακό χώρο και συμμετέχει στην πέψη των τροφίμων. Έρευνες επισημαίνουν πως 1 στους 20 ανθρώπους θα εκδηλώσουν σκωληκοειδίτιδα κάποια στιγμή στη ζωή τους με ποσοστό 5% παγκοσμίως. Αν η πάθηση δεν αντιμετωπιστεί άμεσα η σκωληκοειδής απόφυση μπορεί να υποστεί ρήξη καθιστώντας την κατάσταση επείγουσα και απειλητική για τη ζωή του ατόμου.
Παρατηρούνται δύο μορφές σκωληκοειδίτιδας, η οξεία και η χρόνια.
- Οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι η φλεγμονή του σκωληκοειδή, (ενός μικρού αδένα που βρίσκεται στο κάτω δεξιό μέρος του κοιλιακού τοιχώματος) και αναφέρεται ως η συχνότερη αιτία οξείας χειρουργικής κοιλίας. Προκαλείται εξαιτίας της διακοπής της ροής του αίματος προς τον σκωληκοειδή, λόγω συμπίεσης ή απόφραξης του αυλού και οδηγεί σε έντονο πόνο στο κάτω δεξιό μέρος της κοιλιάς. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει αντιβίωση και ισορροπημένη διατροφή, ενώ σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του σκωληκοειδή (ανοικτή χειρουργική μέθοδος ή λαπαροσκοπική τεχνική).
- Η χρόνια σκωληκοειδίτιδα είναι η πιο σοβαρή μορφή της σκωληκοειδίτιδας. Πρόκειται για μια μακροχρόνια φλεγμονή του σκωληκοειδή που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως εμφάνιση αποφράξεων, απώλεια βάρους, και διαταραχές του εντέρου όπως επαναλαμβανόμενες στενώσεις και παρουσία υγρών ή αίματος στα κόπρανα. Οι αιτίες της χρόνιας σκωληκοειδίτιδας δεν είναι πλήρως κατανοητές, αλλά μερικοί παράγοντες ενδέχεται να είναι κληρονομικοί και να σχετίζονται με λοιμώξεις και αναπτυξιακές ανωμαλίες στον σκωληκοειδή. Η θεραπεία της χρόνιας σκωληκοειδίτιδας συνήθως απαιτεί χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του σκωληκοειδή, και σε κάποιες περιπτώσεις είναι αναγκαία η αναστολή τμήματος του εντέρου. Η πρόληψη μπορεί να γίνει με τη διατήρηση καλής υγιεινής και ιατρικής επίβλεψης κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε οξείας σκωληκοειδίτιδας και παρακολούθηση των συμπτωμάτων για τυχόν επιπλοκές.
Αίτια
Δεν υπάρχει ακριβής αιτιολογία για την πάθηση της σκωληκοειδίτιδας.
Συνήθως οι ιατροί αναφέρονται σε απόφραξη εξαιτίας συσσώρευσης σκληρών κοπράνων. Στη συνέχεια, η σκωληκοειδής απόφυση γίνεται φλεγμονή και αναπτύσσει βακτήρια μέσα της, προκαλώντας μόλυνση με αποτέλεσμα να καταστρέφεται το τοίχωμα της απόφυσης.
Άλλες αιτίες της σκωληκοειδίτιδας μπορεί να είναι:
- Βακτηριακή ή ιογενής φλεγμονή
- Διαταραχή κυκλοφορίας του αίματος στον σκωληκοειδή
- Δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
- Σκληρά κόπρανα (Κοπρόλιθοι)
- Υπολείμματα τροφής
- Όγκοι
Συμπτώματα
Ορισμένες ενδείξεις που μπορεί να υποδηλώνουν εκδήλωση της σκωληκοειδίτιδας στους ενήλικες περιλαμβάνουν:
- Κοιλιακό άλγος, στη δεξιά κάτω πλευρά
- Άφθονο ιδρώτα
- Πόνο κατά την κίνηση του εντέρου
- Παρουσία αίματος στα κόπρανα
- Συμπτώματα σακχαρώδη διαβήτη
- Πυρετό
- Ναυτία
- Εμετό
- Έλλειψη όρεξης
- Δυσκοιλιότητα
- Διαταραχές διάθεσης
- Διάρροια
- Φούσκωμα
- Πρησμένο λεμφικό ιστό, προκαλώντας παθήσεις του εντέρου, όπως ελκώδης κολίτιδα ή νόσος του Crohn
Αν υποπτεύεστε ότι έχετε σκωληκοειδίτιδα θα πρέπει να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας για διάγνωση και την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Διάγνωση
Η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας γίνεται με την παρατήρηση των συμπτωμάτων, την εξέταση του ασθενούς και τον έλεγχο του αίματος για την ανίχνευση των παρασιτικών σωματιδίων.
Οι εξετάσεις που συνίστανται είναι οι κάτωθι:
- Εξετάσεις αίματος
- Ακτινογραφίες
- Απεικονιστικές εξετάσεις: μαγνητική τομογραφία (MRI) και αξονική τομογραφία (CT)
Συνήθως, η ακτινογραφία είναι η πρώτη εξέταση που ζητείται για τη διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας. Ωστόσο, ο ιατρός θα σας καθοδηγήσει στις κατάλληλες εξετάσεις ανάλογα με τα συμπτώματα που αντιμετωπίζετε και το ιατρικό ιστορικό σας.
Εκδήλωση σκωληκοειδίτιδας σε παιδιά
Η σκωληκοειδίτιδα εμφανίζεται συνήθως σε παιδιά και νέους ενήλικες και αρκετά σπάνια σε άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών.
Η αυξημένη αίσθηση του πόνου παρατηρείται να μειώνεται στους ηλικιωμένους σε αντίθεση με τους νέους.
Όταν εμφανιστεί σε παιδιά το πρώτο που θα παρατηρήσουν οι γονείς είναι ο οξύς πόνος και μια σωρεία συμπτωμάτων όπως πόνος στην κοιλιά, δυσκολία στην αποβολή κόπρων, διάρροια, και ανορεξία.
Ιδιαίτερα προσοχή πρέπει να δοθεί στην πορεία και εξέλιξη της νόσου καθώς η σκωληκοειδής απόφυση μπορεί να σπάσει. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω μόλυνση και εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να είναι θανατηφόρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα παιδιά μπορεί να μην έχουν κανένα σύμπτωμα και η σκωληκοειδίτιδα να ανιχνευτεί τυχαία κατά τη διάρκεια εξετάσεων.
Εάν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας μπορεί να έχει σκωληκοειδίτιδα, πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας. Ο παιδίατρος θα εξετάσει το παιδί και θα επιβεβαιώσει εάν υπάρχει παρουσία σκωληκοειδίτιδας. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προτείνει εξετάσεις αίματος ή κοπράνων για περαιτέρω εξέταση. Στην περίπτωση που ο ιατρός κρίνει πως χρειάζεται χειρουργική επέμβαση , απαιτείται η εισαγωγή του παιδιού στο νοσοκομείο για παρακολούθηση. Ο τύπος επέμβασης ονομάζεται λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή και συνίσταται για την αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης. Είναι ο πιο κοινός τύπος επείγουσας επέμβασης για παιδιά και τα περισσότερα αναρρώνουν χωρίς μακροχρόνια προβλήματα.
Θεραπεία & Αντιμετώπιση
Η θεραπεία της σκωληκοειδίτιδας συνίσταται την αφαίρεση της μολυσμένης σκωληκοειδούς απόφυσης μέσω χειρουργικής επέμβασης. Ο τύπος της χειρουργικής προσέγγισης μπορεί να είναι είτε ανοιχτή ή λαπαροσκοπική όπως αναφέρθηκε και παραπάνω. Συνήθως γίνεται μόνο λαπαροσκοπικά καθώς είναι πιο σύντομη μέθοδος, με λιγότερο χρόνο νοσηλείας του ασθενή και με αισθητά λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο.
Ο χειρουργός μετά από γενική αναισθησία του ασθενούς κάνει 3 μικρές τομές στο κοιλιακό τοίχωμα με ασφάλεια και εξονυχιστικό έλεγχο της κοιλιάς μέσω λαπαροσκοπίου, αφαιρώντας την απόφυση.
Σε περίπτωση υποτροπής ή επιδείνωσης πόνου και συμπτωμάτων ο ιατρός χορηγεί αντιβίωση για μεγαλύτερο διάστημα παρακολουθώντας την πορεία του ασθενή.
Επιπλέον, είναι σημαντικό να λαμβάνονται μέτρα για την αποφυγή επανάληψης της νόσου.
Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν:
- Καθαρά τρόφιμα και άφθονο νερό
- Απομάκρυνση των παράσιτων από το περιβάλλον
- Εφαρμογή πιο κατάλληλων μέτρων υγιεινής
- Αποφυγή της επαφής με ζώα που μπορεί να έχουν τη σκωληκοειδίτιδα. Οι ιδιοκτήτες ζώων πρέπει να επισκέπτονται τακτικά τον κτηνίατρο και να κάνουν τους απαραίτητους εμβολιασμούς και τα αντιπαρασιτικά στα ζώα τους.
Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν κείμενο έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως ιατρικές συμβουλές. Ο εξειδικευμένος πάροχος υγείας σας είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος για την έγκυρη ενημέρωση, διάγνωση και πιθανή θεραπεία σε οποιοδήποτε θέμα υγείας αντιμετωπίζετε και στον οποίο θα πρέπει να απευθύνεστε σε κάθε περίπτωση.
