Ο όρος “πολύποδας της μήτρας” αναφέρεται στην ύπαρξη πολλαπλών εξογκωμάτων ή όγκων στην κοιλότητα της μήτρας. Αναφέρεται πως 50% των γυναικών θα εμφανίσει πολύποδες κάποια στιγμή στη ζωή τους.
Οι πολύποδες της μήτρας ονομάζονται:
- ενδομητρικοί πολύποδες επειδή καλοήθεις μάζες εντοπίζονται στο ενδομήτριο, το εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας.
- τραχηλικοί πολύποδες καθώς παρατηρούνται στον τράχηλο της μήτρας.
Αυτοί οι όγκοι είναι συνήθως μικροί και μη καρκινογόνοι. Οι πολύποδες της μήτρας μπορεί να προκαλέσουν ασυνήθιστη αιμορραγία, πόνο ή δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία της γυναίκας.
Πολύποδες & Εγκυμοσύνη
Στην περίπτωση εγκυμοσύνης μια γυναίκας παρατηρείται αρκετή δυσκολία καθώς:
- Οι πολύποδες μπορεί να είναι αιτία στειρότητας και υπογονιμότητας στις γυναίκες, αποτρέποντας την εμφύτευση του εμβρύου ή προκαλώντας αυθόρμητες αποβολές.
- Ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο οι πολύποδες της μήτρας προκαλούν αυτά τα προβλήματα κατά τη σύλληψη δεν είναι γνωστός.
- Υπάρχει η υποψία ότι οι πολύποδες επηρεάζουν την ανάπτυξη του ενδομητρίου προκαλώντας αιμορραγία και δημιουργώντας ένα ακατάλληλο περιβάλλον για την εμφύτευση εμβρύου, επηρεάζοντας έτσι την ενδομήτρια δεκτικότητα.
Κατά πόσο θα πραγματοποιηθεί η σύλληψη και η συνέχιση της εγκυμοσύνης εξαρτάται από τη θέση και τον τύπο του πολύποδα.
Κατά μεγάλο ποσοστό οι προσπάθειες καταλήγουν σε αποτυχία όμως υπάρχουν θετικά ευρήματα πως μετά την αφαίρεση πολύποδα τα ποσοστά γονιμότητας αυξάνονται.
Αίτια
Τα αίτια των πολύποδων της μήτρας δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητά, οι παράγοντες όμως που συμβάλλουν είναι:
- ορμονικές αλλαγές,
- η γενετική προδιάθεση
- οι χρωμοσωματικές ανωμαλίες
- οι ενδογενείς ορμόνες, όπως οι προγεστερόνες
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι πολύποδες της μήτρας συνήθως είναι καλοήθεις, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να εξελιχθούν σε κακοήθεις, όπως ο καρκίνος της μήτρας. Για αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να ανιχνεύονται και να παρακολουθούνται από έναν γυναικολόγο.
Παράγοντες κινδύνου
Οι παράγοντες κινδύνου για πολύποδες της μήτρας περιλαμβάνουν τις εξής περιπτώσεις:
- Στάδιο προεμμηνόπαυσης ή εμμηνόπαυσης
- Παχυσαρκία
- Υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση)
- Λήψη φαρμακευτικής θεραπείας για τον καρκίνο του μαστού (Ταμοξιφαίνη)
- Λήψη ορμονοθεραπείας για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης ή ορμονικές μεταβολές
- Σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις
- Οικογενειακό ιστορικό με πολύποδες
Συμπτώματα
Οι πολύποδες της μήτρας συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα και ανακαλύπτονται συχνά τυχαία κατά τη διάρκεια μιας γυναικολογικής εξέτασης.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γυναίκες μπορεί να αντιληφθούν κάποια ενοχλητικά συμπτώματα τα οποία περιλαμβάνουν:
- Ασυνήθιστα έντονη ή παρατεταμένη αιμορραγία κατά τη διάρκεια των περιόδων
- Κολπική αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση
- Συχνές και απρόβλεπτες περιόδους μεταβλητής διάρκειας και έντασης
- Πόνος στην περιοχή της μήτρας ή στην κοιλιά
- Αυξημένοι όγκοι ή πολύποδες που είναι ευδιάκριτοι κατά την ψηλάφηση της κοιλιάς
- Αιμορραγία μετά την σεξουαλική επαφή
- Κράμπες κατά την έμμηνο ρύση
- Υπογονιμότητα
- Δυσμηνόρροια
- Μηνορραγία
- Μητρορραγίες
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι ανωτέρω ενδείξεις μπορούν να είναι παρόμοιες με άλλες γυναικολογικές παθήσεις, επομένως είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με έναν ειδικό για μια ακριβή διάγνωση και αξιολόγηση.
Διάγνωση πολύποδα
Η διάγνωση του πολύποδα της μήτρας γίνεται συνήθως μέσω γυναικολογικής εξέτασης, ενδεχομένως με τη χρήση υπερηχογραφημάτων και άλλων εικονογραφικών εξετάσεων όπου ο γιατρός θα εκτιμήσει το μήκος και το πλάτος της μήτρας για να διαπιστώσει την τυχόν ύπαρξη πολύποδα.
Για τη διάγνωση ακολουθείται συνήθως η εξής διαδικασία:
Ιατρικό ιστορικό ασθενείας: ο ιατρός θα συζητήσει για τα συμπτώματα, τη διάρκεια, τον πόνο και την έντασή τους κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρήσης καθώς και για άλλα συναφή ιατρικά θέματα.
Διακολπικό υπερηχογράφημα: μια λεπτή συσκευή που μοιάζει με ράβδο τοποθετείται μέσα στον κόλπο και δημιουργεί μια εικόνα του εσωτερικού της μήτρας.
Υδροϋπερηχογραφία: περιλαμβάνει την έγχυση θαλασσινού νερού (αλατούχου διαλύματος) στη μήτρα μέσω ενός μικρού σωλήνα που οδηγείται στον κόλπο και τον τράχηλο της μήτρας. Το αλατούχο διάλυμα διαστέλλει τη μήτρα, επιτρέποντας στο εσωτερικό να φαίνεται πιο καθαρά κατά τη διάρκεια του υπερήχου.
Υστεροσκόπηση: περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός υστεροσκοπίου, το οποίο είναι ένα είδος λεπτού, εύκαμπτου φωτισμένου τηλεσκοπίου, στη μήτρα μέσω του κόλπου και του τραχήλου της μήτρας.
Βιοψία ενδομητρίου: οι πολύποδες της μήτρας μπορούν να επιβεβαιωθούν με βιοψία ενδομητρίου και ιστολογική εκτίμηση.
Οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούν καλοήθεις πολύποδες, όμως εάν μετά την εξέταση εντοπιστεί υπερπλασία ενδομήτριου ή καρκινώματα ο ιατρός συστήνει άμεσα την αφαίρεσή τους. Δυστυχώς μόνο η εξέταση του υπερηχογραφήματος δεν αρκεί για να διακριθεί η φύση και η υπόσταση καρκινικού πολύποδα.
Καρκίνος τραχήλου μήτρας
Ο καρκίνος τραχήλου της μήτρας είναι μια κακοήθης μάζα που αναπτύσσεται στην είσοδο του τραχήλου της μήτρας (το κάτω μέρος της μήτρας που συνδέεται με τον κόλπο). Συνήθως, αυτός ο τύπος καρκίνου οφείλεται στη μόλυνση του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), ο οποίος μπορεί να προκληθεί από σεξουαλική επαφή. Ο καρκίνος τραχήλου της μήτρας προχωράει αργά και μπορεί να παραμείνει ασυμπτωματικός για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Σημαντικές μέθοδοι προληπτικού ελέγχου που μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη και στην ανίχνευση αυτού του είδους του καρκίνου είναι:
- ο συχνός γυναικολογικός έλεγχος Παπ
- και ο εμβολιασμός κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας (ηλικία 9-26 ετών)
Θεραπεία & Αντιμετώπιση πολύποδα
Η θεραπεία των πολύποδων της μήτρας εξαρτάται από τη σοβαρότητα, την έκταση και τα συμπτώματα της πάθησης αλλά και τις συνδεόμενες επιπλοκές. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η θεραπεία των πολύποδων πρέπει να γίνεται από ειδικούς γιατρούς και να προσαρμόζεται στις ατομικές ανάγκες και προδιαγραφές του κάθε ασθενούς.
Οι επιλογές θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Φαρμακευτική αγωγή
- Τακτικός υπερηχογραφικός έλεγχος
- Χειρουργική επέμβαση – Υστεροσκοπική αφαίρεση πολύποδα
- Απόξεση
- Υστερεκτομή: είναι μια θεραπευτική επιλογή μόνο για γυναίκες που έχουν πολύ έντονα συμπτώματα και δεν σκοπεύουν να κάνουν περισσότερα παιδιά ή βρίσκονται στο στάδιο εμμηνόπαυσης.
Επιπλοκές Επέμβασης
Όπως συμβαίνει και με άλλες χειρουργικές επεμβάσεις υπάρχει η πιθανότητα τυχόν επιπλοκών:
- Αιμορραγία: κατά τη διάρκεια της επέμβασης, τα αιμοφόρα αγγεία στην περιοχή της μήτρας μπορεί να τραυματιστούν, προκαλώντας έντονη αιμορραγία.
- Λοίμωξη & Φλεγμονή: υπάρχει η πιθανότητα λοίμωξης στην περιοχή που χειρουργείται (ενδομητρίτιδα). Οι λοιμώξεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με αντιβιοτικά, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να απαιτηθεί εισαγωγή σε νοσοκομείο.
- Ηλεκτρολυτικές διαταραχές.
- Διάτρηση μήτρας: βλάβη στο εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας.
Αρκετές περιπτώσεις που αφορούν μικρούς πολύποδες (<10mm) υποχωρούν από μόνοι τους και εξαφανίζονται μέσα σε 6 μήνες – 1 χρόνο. Ο γυναικολόγος ή ο ιατρός θα σας προτείνει την καλύτερη δυνατή θεραπεία, λαμβάνοντας υπόψη την ατομική σας περίπτωση. Σε κάθε περίπτωση, συστήνεται η συζήτηση με ειδικό για να σας παράσχει ακριβείς πληροφορίες και σχέδιο θεραπείας.
Πρόληψη
Η πρόληψη του πολύποδα της μήτρας είναι ο σημαντικότερος στόχος για τη διατήρηση της γυναικείας υγείας. Αν και δεν υπάρχει απόλυτη εγγύηση για την αποτροπή της εμφάνισής του, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου.
Ορισμένες συστάσεις πρόληψης περιλαμβάνουν:
- Σεξουαλική αγωγή & ενημέρωση: Η προστασία από τις σεξουαλικώς μεταδιδόμενες νόσους με ασφαλές σεξ μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη ορισμένων μορφών καρκίνου της μήτρας που σχετίζονται με μολύνσεις.
- Εμβόλια: Οι εμβολιασμένες γυναίκες έχουν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου της μήτρας.
- Τακτικοί γυναικολογικοί έλεγχοι
- Ισορροπημένη διατροφή (φρούτα & λαχανικά)
- Αποφυγή αλκοόλ & καπνίσματος
- Άσκηση & φυσική δραστηριότητα
- Ισορροπημένο βάρος (στην περίπτωση παχυσαρκίας)
Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν κείμενο έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως ιατρικές συμβουλές. Αποκλειστικός υπεύθυνος για την ορθή και ολοκληρωμένη ενημέρωση, διάγνωση και πιθανή θεραπεία σε οποιοδήποτε θέμα υγείας αντιμετωπίζετε, είναι ο εξειδικευμένος πάροχος υγείας σας, στον οποίο θα πρέπει να απευθύνεστε σε κάθε περίπτωση.
