Η ουρολοίμωξη είναι η πιο κοινή μολυσματική πάθηση που επηρεάζει το ουροποιητικό σύστημα. Συνήθως, η ουρολοίμωξη είναι αποτέλεσμα της εισβολής βακτηρίων στο ουροποιητικό σύστημα (ουρήθρα, ουροδόχος κύστη, ουρητήρας, νεφρά) και μόλυνσής του μέσω του δέρματος ή του ορθού. Μπορούν να επηρεάσουν διαφορετικά μέρη του ουροποιητικού συστήματος, αλλά η πιο συχνή μορφή ουρολοίμωξης είναι η λοίμωξη της ουροδόχου κύστης (κυστίτιδα). Λόγω της μεγάλης ποσότητας των βακτηρίων εκεί, δημιουργείται φλεγμονή με αυξημένα ποσοστά κυρίως στο γυναικείο πληθυσμό εξαιτίας της μικρότερης απόστασης μεταξύ της ουρήθρας και του πρωκτού. Το 80% των γυναικών θα παρουσιάσει ουρολοίμωξη μία φορά στη ζωή του ειδικά οι νεότερες ενεργά σεξουαλικές γυναίκες και εκείνες που μόλις έχουν μπει στην εμμηνόπαυση. Βέβαια υπάρχει πιθανότητα να πάθουν και οι άνδρες ουρολοίμωξη αλλά σπανιότερα (15%).
Τύποι ουρολοιμώξεων:
- Ασυμπτωματική βακτηριουρία. Δεν υπάρχουν συμπτώματα, αλλά η καλλιέργεια ούρων βγαίνει θετική σε βακτήρια.
- Κυστίτιδα. Συχνότερη στις γυναίκες με κοινή συμπτωματολογία με της ουρολοίμωξης.
- Οξεία πυελονεφρίτιδα. Λοίμωξη του νεφρού, με συμπτώματα όπως πόνος στη μέση, κοιλιά, υψηλός πυρετός, ενόχληση κατά την ούρηση και ίσως αίσθημα ναυτίας και εμετοί.
- Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις. Όταν τους τελευταίους 6 μήνες παρατηρούνται δύο ή περισσότερα επεισόδια ουρολοίμωξης.
Παράγοντες κινδύνου ουρολοίμωξης
Μερικοί άνθρωποι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης της λοίμωξης. Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
- προσωπική υγιεινή
- σεξουαλική δραστηριότητα & επαφή
- αντισύλληψη
- εγκυμοσύνη
- εμμηνόπαυση
- κληρονομικότητα
- διαβήτη
- παρουσία λίθων στο ουροποιητικό σύστημα
- φύλο
- χρόνιες παθήσεις που μειώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα
Αίτια ουρολοίμωξης
Το ουροποιητικό σύστημα όπως αναφέραμε και παραπάνω είναι προετοιμασμένο για να αποτρέψει την είσοδο παθογόνων μικροοργανισμών. Η ύπαρξη βακτηρίων στην ουροδόχο κύστη δεν σημαίνει πάντα ότι υπάρχει μόλυνση. Ωστόσο, μερικές φορές οι άμυνες δεν μπορούν να αποτρέψουν την μόλυνση, με αποτέλεσμα τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων εκεί και τη λοίμωξη του οργανισμού.
Τα πιο συνηθισμένα αίτια ουρολοίμωξης αφορούν:
- Βακτήρια & Λοίμωξη της ουροδόχου κύστης: Η πλειοψηφία των ουρολοιμώξεων οφείλεται στην εισβολή βακτηρίων στο ουροποιητικό σύστημα μέσω της ουρήθρας. Πιο συγκεκριμένα το βακτήριο Escherichia coli (E. coli), ή κολοβακτηρίδιο είναι συνήθως υπεύθυνο για τη λοίμωξη, μαζί με άλλους μύκητες ή ιούς. Υπάρχουν βέβαια και κάποια βακτήρια που αποτελούν μέρος της φυσιολογικής χλωρίδας και δεν είναι υπαίτια για ουρολοιμώξεις.
- Λοίμωξη της ουρήθρας: Αυτός ο τύπος ουρολοίμωξης μπορεί να συμβεί όταν βακτήρια από το γαστρεντερικό σωλήνα οδηγηθούν από τον πρωκτό στην ουρήθρα.
- Οργανική ανατομία: Όλες οι γυναίκες διατρέχουν κίνδυνο για μόλυνση της ουροδόχου κύστης λόγω της ανατομίας τους. Στις γυναίκες, η ουρήθρα βρίσκεται κοντά στον πρωκτό και το άνοιγμα της ουρήθρας είναι κοντά στην ουροδόχο κύστη. Αυτό προκαλεί διευκόλυνση της εισόδους των βακτηρίων στην ουρήθρα και στην ουροδόχο κύστη. Στους άνδρες επισημαίνεται η διόγκωση προστάτη ή οτιδήποτε εμποδίζει τη ροή των ούρων.
- Σεξουαλική επαφή: μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μόλυνση της ουροδόχου κύστης.
- Σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα: για παράδειγμα, έρπης, γονόρροια, χλαμύδια και μυκόπλασμα.
- Ανεπαρκής υγιεινή: Κακή υγιεινή, όπως η μη καθαριότητα της ουρήθρας ή η ανεπαρκής προσωπική υγιεινή, όπως και η ούρηση σε δημόσια τουαλέτα, δημιουργούν ένα περιβάλλον που ευνοεί την εισβολή βακτηρίων.
- Στενά ρούχα
- Ανεπαρκής ενυδάτωση
- Κατακράτηση ούρων για πολύ ώρα
- Χειρουργική επέμβαση στο ουροποιητικό σύστημα
- Καθετήρας ουροδόχου κύστης
Κολλάει η ουρολοίμωξη;
Οι περιπτώσεις που μπορεί να μεταδοθεί αφορούν :
- Κοινή χρήση τουαλέτας.
- Σεξουαλική επαφή (χωρίς προφυλακτικό) ή κάποιες σεξουαλικές συνήθειες.
- Μικροοργανισμοί (μικρόβια, βακτήρια) που εισβάλλουν στο ουροποιητικό σύστημα μέσω της ουρήθρας από το πεπτικό σύστημα.
Όμως ακόμα και σε αυτές τις συνθήκες μπορεί να προληφθεί οποιαδήποτε μόλυνση αν τηρούνται σωστά οι κανόνες προσωπικής υγιεινής
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης μπορούν να ποικίλουν ανάλογα με το ποιο μέρος του ουροποιητικού συστήματος είναι μολυσμένο.
Οι κύριες ενδείξεις της ουρολοίμωξης περιλαμβάνουν:
- Συχνή επιθυμία για ούρηση
- Αίσθημα ανάγκης ούρησης ακόμα και εάν η κύστη είναι άδεια
- Αίσθημα καψίματος ή ερεθισμού κατά την ούρηση
- Αλλαγή χρώματος και οσμής ούρων
- Θολά ούρα
- Πόνος ή αίσθημα πίεσης στην κάτω κοιλιακή περιοχή
- Παρουσία αίματος στην ούρα (αιματουρία)
- Γενική κούραση ή εξάντληση
- Πυρετός (σε πιο σοβαρές περιπτώσεις)
- Τρέμουλο
- Οξεία πυελονεφρίτιδα
- Κυστίτιδα
Σε περίπτωση που ο ασθενής φοράει ουροκαθετήρα foley, οι ενδείξεις περιλαμβάνουν:
- Θολά ούρα μέσα στον ουροσυλλέκτη
- Ύπαρξη ιζημάτων
- Απώλεια ούρων από τον καθετήρα
- Έντονο τσούξιμο
- Δεκατική πυρετική κίνηση που να φτάνει και σε εμπύρετο
Σε περίπτωση που λαμβάνει αντιβίωση, θα πρέπει να γίνεται αλλαγή του καθετήρα στο ενδιάμεσο της αγωγής.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο και μπορεί να είναι πιο έντονα ή πιο ελαφρά, ανάλογα με τη σοβαρότητα της λοίμωξης. Σε περίπτωση που υποψιάζεστε ουρολοίμωξη, συνιστάται να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή για διάγνωση και θεραπεία.
Διάγνωση της νόσου
Για τη διάγνωση μιας ουρολοίμωξης, ο ιατρός (παθολόγος, ουρολόγος) θα ξεκινήσει κάνοντας ερωτήσεις σχετικά με τα συμπτώματα και το ιατρικό ιστορικό σας. Μερικές φορές μια γυναίκα μπορεί να αισθάνεται ότι έχει ουρολοίμωξη αλλά στην πραγματικότητα έχει ερεθισμό από άλλους λόγους, όπως σαπούνι ή φάρμακα.
Παρακάτω παρατίθενται οι εξετάσεις που κρίνονται απαραίτητες για την επιβεβαίωση της πάθησης:
- Γενική ούρων
- Καλλιέργεια ούρων
- Τεστ ευαισθησίας (αντιβιόγραμμα)
Πως αντιμετωπίζεται η ουρολοίμωξη;
Τα αντιβιοτικά είναι συνήθως η πρώτη θεραπεία για τις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
Η κατάσταση της υγείας και ο τύπος των βακτηρίων που βρίσκονται στα ούρα καθορίζουν ποια φάρμακα θα χρειαστείτε και για πόσο καιρό. Η επιλογή του αντιβιοτικού εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως ο τύπος του μικροοργανισμού που προκαλεί τη λοίμωξη, η ευαισθησία του οργανισμού σε αντιβιοτικά και επιπλέον παράγοντες όπως η ηλικία, η κατάσταση υγείας και η εγκυμοσύνη.
Συνήθως, τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης εξαφανίζονται μέσα σε λίγες ημέρες μετά την έναρξη της θεραπείας. Ωστόσο, μπορεί να χρειαστεί επιμήκυνση της θεραπείας για μία ακόμη εβδομάδα ανάλογα τον τύπο ουρολοίμωξης και την εξασθένιση του οργανισμού.
Όταν η λοίμωξη του ουροποιητικού σας συστήματος είναι σοβαρή, μπορεί να χρειαστεί να σας χορηγηθούν ενδοφλέβια αντιβιοτικά σε νοσοκομείο ή κατ’ οίκον, κατόπιν εντολής του θεράποντος ιατρού.
Φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης ουρολοίμωξης & Πρόληψη
Ενώ η θεραπεία της ουρολοίμωξης συνήθως απαιτεί τη χρήση αντιβιοτικών, υπάρχουν και φυσικοί τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, την ταχεία ανάρρωση σας αλλά και πρόληψη της νόσου.
Κάποιοι από αυτούς τους φυσικούς τρόπους περιλαμβάνουν:
- Ούρηση μετά από σεξουαλική επαφή
- Καλή ενυδάτωση & λήψη υγρών
- Συχνά ντους
- Συχνή ούρηση
- Ελαχιστοποίηση χρήσης καλλυντικών ή καθαριστικών στην περιοχή των γεννητικών οργάνων
- Χρήση βαμβακερών εσώρουχων
- Εκπαίδευση προσωπικής υγιεινής-καθαριότητας κοριτσιών (σκουπίζουμε από μπροστά προς τα πίσω)
- Φυτικά προϊόντα: τα κόκκινα μούρα (raspberry), τα κράνμπερι, το πράσινο τσάι έχουν φυσικές ιδιότητες αντιμικροβιακής και αντιφλεγμονώδους δράσης και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συμπληρώματα διατροφής βοηθώντας παράλληλα στην ανακούφιση και μείωση του πόνου ή του ερεθισμού.
Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν κείμενο, έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως ιατρικές συμβουλές. Ο εξειδικευμένος πάροχος υγείας σας είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος για την ορθή ενημέρωση, διάγνωση και πιθανή θεραπεία σε οποιοδήποτε θέμα υγείας αντιμετωπίζετε και στον οποίο θα πρέπει να απευθύνεστε σε κάθε περίπτωση.