Η ιγμορίτιδα, ή αλλιώς παραρρινοκολπίτιδα, λέγεται η φλεγμονή που προκαλείται στους παραρρίνιους κόλπους ή αλλιώς ιγμόρεια. Αυτά συνδέονται, μέσω μικρών στομίων, με το εσωτερικό της μύτης. Τα ιγμόρεια είναι κοιλότητες γεμάτες αέρα που βρίσκονται μέσα στην άνω γνάθο και επικαλύπτονται με βλεννογόνο, τον ίδιο με το εσωτερικό της μύτης. Συγκοινωνούν με μικρά σωληνάκια μέσω της μύτης. Παράγουν συνεχώς βλέννα η οποία παροχετεύεται προς την μύτη. Με αυτόν τον τρόπο υγραίνεται και καθαρίζεται η περιοχή. Έτσι διατηρείται η καθαρή μύτη και απαλλάσσεται από βακτήρια.
Οι παραρρίνιοι κόλποι είναι:
- Ο μετωπιαίος κόλπος
- Το γναθιαίο άντρο ή ιγμόρειο
- Οι ηθμοειδείς κυψέλες
- Ο σφηνοειδής κόλπος
Οι παραρρινοκολπικές λοιμώξεις συμβαίνουν όταν συσσωρεύεται υγρό στους γεμάτους με αέρα θύλακες στο πρόσωπο (ιγμόρεια). Αυτή η συσσώρευση υγρού προκαλεί έντονο οίδημα, το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα να φράζονται οι μικροί αγωγοί που συνδέουν την μύτη με τα ιγμόρεια. Η διατάραξη και αδυναμία να αερίζονται επαρκώς επιτρέπει την ανάπτυξη των βακτηρίων και την πρόκληση μόλυνσης της ιγμορίτιδας.
Πιο συγκεκριμένα οι ιοί προκαλούν τις περισσότερες λοιμώξεις των ιγμορείων, αλλά τα βακτήρια προκαλούν τις ρινικές λοιμώξεις.
Παρακάτω αναφέρονται οι τύποι ιγμορίτιδας που συναντώνται:
- η οξεία ιγμορίτιδα, που είναι πιθανό να εμφανιστεί ύστερα από κοινό κρυολόγημα και δεν ξεπερνάει τις 7 με 10 μέρες. Η διάρκεια μπορεί να φθάσει μέχρι και τις 4 εβδομάδες, όταν υπάρχει βακτηριακή λοίμωξη.
- η υποξεία ιγμορίτιδα, έχει επίμονα συμπτώματα, διαρκεί 4-12 εβδομάδες και προκαλεί δυσλειτουργία στην καθημερινότητα του ασθενούς. Ο τύπος αυτός συνήθως προκαλείται από βακτηριακές λοιμώξεις ή εποχικές αλλεργίες.
- η οξεία υποτροπιάζουσα, όπου παρουσιάζονται 4 επεισόδια ανά έτος και διαρκούν περίπου 7-10 ημερών το καθένα. Τα συμπτώματα υποχωρούν πλήρως με την χρήση φαρμακευτικής αγωγής.
- η χρόνια, που διαρκεί πάνω από 12 εβδομάδες και είναι συχνότερη σε άτομα που έχουν σκολίωση του ρινικού διαφράγματος σε μεγάλο βαθμό, υπερτροφία των ρινικών κογχών σε μεγάλο βαθμό και ακόμη σε εκείνους που έχουν με ρινικούς πολύποδες.
- η οξεία παρόξυνση χρόνιας ιγμορίτιδας, με ξαφνικές επιδεινώσεις ανά χρονικά διαστήματα που υποχωρεί μετά από φαρμακευτική αγωγή.
Ποιοι έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν ιγμορίτιδα
Η ιγμορίτιδα μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε.
Ωστόσο, εμφανίζεται ή προκαλείται εξαιτίας των ακόλουθων παραγόντων:
- ρινικές αλλεργίες
- ρινικούς πολύποδες
- άσθμα
- μη φυσιολογικές δομές της μύτης
- κυστική ίνωση
- κακή ανοσοποιητική λειτουργία
- ιογενή λοίμωξη
- κάπνισμα
- ηλικία
- στραβό διάφραγμα
- λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος
- οδοντικές λοιμώξεις
Στατιστικά Δεδομένα:
Για την Ελλάδα δεν υπάρχουν επαρκή επιδημιολογικά δεδομένα. Αναφέρεται όμως, ότι στην Αμερική το 14,7% του πληθυσμού υποφέρει από χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις των παραρρινίων κόλπων (2001), ενώ στην Ευρώπη το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 8-12%.
Είναι μεταδοτική η ιγμορίτιδα;
Την ιγμορίτιδα την προκαλεί συνήθως κάποιος ιός, όπως αυτοί του κοινού κρυολογήματος. Η μετάδοση σε αυτή την περίπτωση από τον άνθρωπο που νοσεί σε κάποιον άλλο, που θα εμφανίσει συμπτώματα κρυολογήματος που συνήθως οδηγούν σε ιγμορίτιδα. Δεν είναι μεταδοτική εάν οφείλεται σε βακτήρια ή μύκητες.
Αυτά μεταδίδονται μέσω παθογόνων σωματιδίων. Τα σωματίδια αυτά βρίσκονται στις εκκρίσεις. Για το λόγο αυτό οφείλουμε να καλύπτουμε τη μύτη και το στόμα μας όταν βήχουμε ή φτερνιζόμαστε και να διατηρούμε μια καλή υγιεινή του αναπνευστικού μας συστήματος.
Συμπτώματα
Τα κοινά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ρινική καταρροή ή συμπτώματα κρυολογήματος που διαρκούν περισσότερο από 10 ημέρες
- Ρινική συμφόρηση
- Οπισθορρινική καταρροή
- Πονοκέφαλοι
- Αίσθημα πίεσης και πόνου στο πρόσωπο
- Στοματική κακοσμία
- Βήχας
- Πυρετός
- Πονόλαιμος
- Πρήξιμο γύρω από τα μάτια
- Κόπωση
- Ενόχληση στο φάρυγγα
- Ωταλγία
- Πονόδοντος
- Απώλεια όσφρησης
Επιπλοκές της ιγμορίτιδας
Σε περίπτωση που οι ασθενείς καθυστερούν να αναζητήσουν ιατρική συμβουλή και να λάβουν την κατάλληλη αγωγή, ενδέχεται να παρουσιάσουν επιπλοκές όπως:
- Υποπεριοστικό απόστημα του οφθαλμικού κόγχου
- Οστεομυελίτιδα
- Θρόμβωση σηραγγώδους κόλπου
- Ενδοκρανιακό απόστημα
- Μηνιγγίτιδα
- Εγκεφαλίτιδα
Θεραπεία
Στις περισσότερες περιπτώσεις οξείας ιγμορίτιδας δεν χρειάζεται κάποια αγωγή. Συνήθως απλές τεχνικές αυτοφροντίδας είναι αρκετές για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Ο γιατρός συστήνει θεραπείες για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της ιγμορίτιδας, όπως:
Πλύσεις με αλατούχο ρινικό σπρέι, το οποίο ψεκάζεται στη μύτη πολλές φορές την ημέρα για να ξεπλυθούν οι ρινικές οδοί.
- Ρινικά κορτικοστεροειδή:
- Αποσυμφορητικά:
Τα ρινικά αποσυμφορητικά χρησιμοποιούνται για λίγες μόνο μέρες. Διαφορετικά μπορεί να προκαλέσουν ακόμη πιο σοβαρής συμφόρησης.
- Αλλεργικά φάρμακα
Εάν η ιγμορίτιδα σας οφείλεται σε αλλεργίες, η χρήση αλλεργικών φαρμάκων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων αλλεργίας.
- OTC Αναλγητικά
- Ακεταμινοφαίνη
- Ιβουπροφαίνη ή ασπιρίνη
Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στη χορήγηση ασπιρίνης σε παιδιά ή εφήβους.
- Αντιβιοτικά
Λόγω του ότι την οξεία ιγμορίτιδα συνήθως την προκαλεί κάποιος ιός και όχι κάποιο βακτήριο, συνήθως δεν συνίσταται η χρήση αντιβιοτικών. Ακόμη όμως κι αν προκληθεί από βακτήριο, ενδέχεται να μη χρειάζεται η λήψη θεραπείας. Ο γιατρός συνιστά σε αυτή την περίπτωση τακτική παρακολούθηση για να δει εάν η οξεία ιγμορίτιδα σας επιδεινώνεται πριν συνταγογραφήσει αντιβιοτικά. Εάν ο γιατρός σας συνταγογραφήσει ένα αντιβιοτικό, φροντίστε να λάβετε ολόκληρη δοσολογία ακόμη και μετά από υποχώρηση συμπτωμάτων. Διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος υποτροπής των συμπτωμάτων.
- Ανοσοθεραπεία
Εάν οι αλλεργίες συμβάλλουν στην ιγμορίτιδα, η ανοσοθεραπεία βοηθά στη μείωση της αντίδρασης του σώματος σε συγκεκριμένα αλλεργιογόνα, ώστε να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα.
- Σπιτική συνταγή με λιναρόσπορο για την ιγμορίτιδα
- Υγιεινή διατροφή
- Φυτικά σιρόπια
Υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις που η ιγμορίτιδα δεν υποχωρεί από μόνη της, ή με τη χρήση αντιβιοτικών φαρμάκων, έτσι λοιπόν συνιστάται χειρουργική επέμβαση στους κόλπους.
Στόχοι της λειτουργικής ενδοσκοπικής χειρουργικής (FESS) είναι:
- Η αποκατάσταση επαρκούς αερισμού και παροχέτευσης των ιγμορείων
- Η απομάκρυνση των ρινικών πολυπόδων
- Η επιδιόρθωση της ανατομίας και διαταραχής της λειτουργίας της μύτης
- Ταχύς καθαρισμός της λοίμωξης
- Πρόληψη σοβαρών επιπλοκών από την επέκταση της λοίμωξης στον οφθαλμικό κόγχο ή μέσα στο κρανίο.
Συνεπώς προτείνεται πρόληψη προδιαθεσικών παραγόντων και υιοθέτηση σωστών πρακτικών με σκοπό την αποφυγή της λοίμωξης:
- Καλό πλύσιμο των χεριών πριν, μετά το φαγητό και μετά τη χρήση του μπάνιου.
- Αποφυγή κοινωνικών επαφών με άρρωστα άτομα.
- Υγιεινή ζωή με ισορροπημένη δίαιτα, συχνή σωματική άσκηση και ενυδάτωση.
- Αντιμετώπιση των αλλεργιών, πιθανώς με ρινική θεραπεία στεροειδών ή ανοσοθεραπεία.
- Χρήση υγραντήρα για καλύτερη παροχέτευση κόλπων.
- Αποφυγή καπνίσματος.
- Σωστή υγιεινή του αναπνευστικού συστήματος διατηρώντας φυσιολογική την υγρασία της ρινικής κοιλότητας με ρινικές πλύσεις, φυσιολογικό ορό ή διαλύματα (άτομα με αρρυθμίες, γλαύκωμα, υπέρταση να συμβουλευτούν τον θεράποντα γιατρό τους).
- Αποφυγή έκθεσης σε απότομες αλλαγές θερμοκρασίας.
Οι πληροφορίες που περιέχονται στο άρθρο αυτό έχουν σαν σκοπό την ενημέρωση και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως ιατρικές συμβουλές. Αποκλειστικός υπεύθυνος για την ενημέρωση και καθοδήγηση σας σε θέματα υγείας, είναι ο εξειδικευμένος πάροχος υγείας σας, στον οποίο θα πρέπει να απευθύνεστε για οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας αντιμετωπίζετε ή έχετε σχετικές απορίες.
