Ο επιχείλιος έρπης είναι μια λοίμωξη του δέρματος και προκαλείται από τον ιό HSV-1 (Herpes Simplex Virus), όπως ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Εντοπίζεται σε ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού άνω του 67% και σε ηλικίες κάτω των 50 ετών.
Αυτή η λοίμωξη εμφανίζει συνήθως μια ερυθρή και επώδυνη φουσκάλα ή πολλές μαζί στην περιστοματική περιοχή, οι οποίες είναι γεμάτες με υγρό. Μετά την αρχική μόλυνση, ο ιός παραμένει αδρανής στο περιφερικό νευρικό σύστημα και μπορεί να προκαλέσει επανεμφάνιση ερεθισμών και εξανθημάτων ειδικά σε περιόδους φθίνουσας κατάστασης του ανοσοποιητικού συστήματος . Η διάρκεια του επιχείλιου έρπητα μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Συνήθως, η περίοδος επούλωσης και ανάρρωσης κυμαίνεται από μία έως δύο εβδομάδες. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, ο επιχείλιος έρπης μπορεί να διαρκέσει περισσότερο και να επαναληφθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα αν δε ληφθεί η κατάλληλη αγωγή.
Στάδια επιχείλιου έρπη
Στάδιο 1: Επιχείλιος έρπης/μυρμήγκιασμα
Σε αυτή την πρώτη φάση, το άτομο αρχίζει να εμφανίζει συμπτώματα όπως μυρμήγκιασμα και αίσθηση καψίματος στην στοματική περιοχή. Το άτομο νιώθει έντονη ανάγκη να ξυστεί. Είναι πολύ σημαντικό σε αυτή τη φάση, να αποφευχθεί το ξύσιμο!
Είναι το καλύτερο στάδιο για έναρξη αγωγής καθώς η έγκαιρη αντιμετώπιση εντός 48 ωρών είναι καθοριστική για μια αρκετά αποτελεσματική θεραπεία.
Στάδιο 2: Εμφάνιση φουσκάλων
Στο δεύτερο στάδιο, στις περιοχές όπου έχει εμφανιστεί το μυρμήγκιασμα, θα αρχίσουν να εμφανίζονται φουσκάλες που θα ποικίλουν σε ποσότητα, μπορεί δηλαδή να εμφανιστεί μία ή πολλές. Το άτομο δεν πρέπει να σπάσει τις φουσκάλες μιας που έτσι θα επιδεινωθεί η κατάσταση και θα προκληθεί εξάπλωση του ιού στις γύρω υγιείς περιοχές του χείλους.
Στάδιο 3: Ανοιχτή πληγή/σπάσιμο φουσκάλας
Σε αυτό το σημείο της μόλυνσης, οι πληγές αρχίζουν να διαρρέουν. Στο στάδιο αυτό, η συνεχής φροντίδα είναι σημαντική, καθώς το πύον είναι αυτό που προκαλεί τη μετάδοση του έρπητα. Επισημαίνεται ως το πιο μολυσματικό στάδιο επειδή το υγρό που περιέχεται στην πληγή περιέχει χιλιάδες μολυσματικές ουσίες. Οι πληγές μπορούν να πλυθούν με ένα αντισηπτικό σαπούνι που μπορείτε να βρείτε σε οποιοδήποτε φαρμακείο.
Στάδιο 4: Δημιουργία κρούστας
Κοντά στο τέλος, οι πληγές αρχίζουν να σχηματίζουν ένα είδος στρώματος και υπάρχει έντονη φαγούρα. Αποφύγετε να αγγίζετε την επιφάνεια αυτή και κάντε το μόνο όταν είναι απαραίτητο για την εφαρμογή της φαρμακευτικής σας αγωγής.
Στάδιο 5: Θεραπεία
Σε αυτό το σημείο η «κρούστα» αρχίζει να ξεφλουδίζει από μόνη της και το δέρμα επανέρχεται στην αρχική υγιή μορφή του.
Αίτια
Τα αίτια του επιχείλιου έρπητα οφείλονται στον ιό του απλού έρπητα (HSV-1).
Υπάρχουν δύο τύποι HSV που μπορούν να προκαλέσουν τον επιχείλιο έρπη:
Τύπος 1 (HSV-1): Συνήθως προκαλεί επιχείλιο έρπη, εμφανίζεται στην περιοχή του στόματος, των χειλιών και του προσώπου. Μπορεί επίσης να προκαλέσει ερπητική παρωνυχίδα. Αυτός ο ιός μεταδίδεται εύκολα από άτομο σε άτομο μέσω δερματικής επαφής ή μέσω των στοματικών υγρών του μολυσμένου ατόμου.
Τύπος 2 (HSV-2): Συνήθως προκαλεί γεννητικό έρπη, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει επιχείλιο έρπη. Αυτός ο τύπος είναι συνδεδεμένος με μεταδοτικές σεξουαλικές επαφές.
Είναι μεταδοτικός; – Τρόποι μετάδοσης
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ο επιχείλιος έρπης είναι μεταδοτικός, κατά τη διάρκεια της εμφάνισης των εξανθημάτων. Τα εξανθήματα είναι οι μικροσκοπικές φουσκαλίτσες που εμφανίζονται στην περιοχή των χειλιών και μπορούν να απελευθερώσουν πύον.
Συνεπώς είναι πολύ σημαντικό να λαμβάνονται προφυλάξεις όταν κάποιος έχει ενεργό έρπητα για να μην μεταδώσει την λοίμωξη σε άλλα άτομα.
Οι πιθανοί τρόποι μετάδοσης περιλαμβάνουν:
- Άμεση δερματική επαφή με τη μολυσμένη περιοχή.
- Φιλιά με κάποιον που έχει ενεργό επιχείλιο έρπη. (Επαφή με τα υγρά που απελευθερώνονται από τις φουσκαλίτσες του επιχείλιου έρπητα).
- Κοινή χρήση φαγητού, ποτού, πετσετών ή προσωπικών αντικειμένων με κάποιον που έχει ενεργό επιχείλιο έρπητα.
- Σεξουαλική επαφή με κάποιον που έχει γεννητικό έρπη (HSV-2).
- Οι γονείς μπορούν να μεταδώσουν τον ιό στα παιδιά τους κατά τη διάρκεια τακτικών καθημερινών δραστηριοτήτων.
Οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν το γιατί κάποιος βγάζει συχνά επιχείλιο έρπη είναι οι εξής:
- Χρόνια κόπωση: Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι αποδυναμωμένο ή καταπονημένο, ο ιός μπορεί να επαναλαμβάνεται συχνότερα.
- Στρες/Άγχος: Στρεσογόνοι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα και έτσι ο ιός να ανακάμψει.
- Έκθεση στον ήλιο: Η έκθεση στην έντονη υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί να επηρεάσει το δέρμα και να προκαλέσει επιχείλιο έρπητα.
- Ιογενείς λοιμώξεις ή ασθένειες: Ορισμένες λοιμώξεις ή ασθένειες μπορεί επίσης να επηρεάσουν την ανοσία του οργανισμού και να αυξήσουν τον κίνδυνο επιχείλιου έρπητα.
- Δερματικές βλάβες.
- Έμμηνος ρύση.
- Ορμονικές αλλαγές.
- Κάπνισμα.
Η συχνότητα του επιχείλιου έρπητα είναι διαφορετική για κάθε άτομο. Εάν βγάζετε συχνά επιχείλιο έρπητα, μπορεί να είναι χρήσιμο να συζητήσετε το θέμα με έναν γιατρό (δερματολόγο), που θα μπορέσει να σας καθοδηγήσει περαιτέρω και να χορηγήσει αγωγή αν βγάλει αντίστοιχη διάγνωση.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλουν ανάλογα το άτομο και το στάδιο της λοίμωξης.
Τα πιο κοινά εμφανιζόμενα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Εξάνθημα: Συνήθως αρχίζει ως μικρές, ερυθρές φουσκαλίτσες στην περιοχή του στόματος, των χειλιών, του πηγουνιού ή του προσώπου.
- Αίσθηση καψίματος ή κνησμός: Οι φουσκάλες μπορούν να προκαλέσουν αίσθημα κνησμού ή ευαισθησίας, πυροδότησης πόνου ή αίσθημα καψίματος στην περιοχή.
- Εμφάνιση ουλών: Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστούν επίσης ουλές γύρω από τα δόντια στην περιοχή του επιχείλιου εξανθήματος.
- Πόνος/οίδημα στο σημείο των φουσκαλών, έλκη και διαβρώσεις του δέρματος.
- Κεφαλαλγία.
- Πυρετός.
- Ναυτία.
- Πονόλαιμος.
- Λεμφαδενίτιδα.
- Στοματίτιδα.
- Λαρυγγίτιδα.
- Φαρυγγίτιδα.
- Ουλίτιδα.
- Συνύπαρξη με στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού.
Αν παρουσιάζετε συχνά ή σοβαρά επεισόδια επιχείλιου έρπητα, είναι σημαντικό να συζητήσετε με τον ιατρό σας ώστε να το αντιμετωπίσετε έγκαιρα.
Θεραπεία & Αντιμετώπιση
Δυστυχώς, ο επιχείλιος έρπης δεν είναι δυνατόν να θεραπευθεί πλήρως ή να εξαφανιστεί εντελώς μέσε μία μέρα. Ο ιός του επιχείλιου έρπη (HSV) παραμένει στο σώμα μετά την πρώτη λοίμωξη και μπορεί να επανενεργοποιηθεί, προκαλώντας επιχειλιακά εξανθήματα.
Όσον αφορά την αντιμετώπιση του επιχείλιου έρπητα, κάποιοι τρόποι που μπορείτε να το διαχειριστείτε είναι:
- Αντιιϊκή κρέμα & φάρμακα: Οι αντιιϊκές κρέμες και τα φάρμακα μπορεί να βοηθήσουν στην επιτάχυνση της ανάρρωσης και να μειώσουν αρκετά τον πόνο.
- Ειδικά στοματικά διαλύματα: Περιέχουν οξείδιο του ψευδαργύρου και συμβάλλουν στην ανακούφιση του πόνου.
- Αντισηπτικά σαπούνια για να περιοριστεί ο ιός
- Αντιφλεγμονώδη για την αντιμετώπιση του άλγους
- Θεραπεία με laser
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης:
- Διατήρηση υγιεινής: Είναι σημαντικό να κρατάτε την περιοχή καθαρή και στεγνή για να μειωθεί ο κίνδυνος επιπλοκών και να προωθηθεί η ταχεία ανάρρωση.
- Πάγος: Εφαρμόστε πάγο ή ψυχρό συμπιεστικό στην περιοχή για 15-20 λεπτά κάθε ώρα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από τον κνησμό και να μειώσει τον ερεθισμό.
- Μέλι: Το μέλι έχει φυσικές αντισηπτικές ιδιότητες και μπορεί να βοηθήσει στην επούλωση.
- Κατανάλωση τροφίμων πλούσια σε λυσίνη (σόγια): Η λυσίνη είναι ένα αμινοξύ που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση επανεμφάνισης του έρπη.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ο επιχείλιος έρπης είναι μια λοίμωξη που απαιτεί χρόνο για να επουλωθεί πλήρως. Γενικά, ο επιχείλιος έρπης δεν απαιτεί ειδικές θεραπείες ή ιατρική παρέμβαση επειδή το ίδιο το σώμα του ασθενούς είναι σε θέση να καταπολεμήσει τη μόλυνση εάν ληφθούν τα σωστά μέτρα αντιμετώπισης. Αν έχετε σοβαρά ή συχνά επεισόδια επιχείλιου έρπητα και έντονη δυσφορία συμβουλευτείτε άμεσα τον πάροχο υγείας σας για παρακολούθηση και λήψη αγωγής.
Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν κείμενο έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως ιατρικές συμβουλές. Αποκλειστικός υπεύθυνος για την ορθή και ολοκληρωμένη ενημέρωση, διάγνωση και πιθανή θεραπεία σε οποιοδήποτε θέμα υγείας αντιμετωπίζετε, είναι ο εξειδικευμένος πάροχος υγείας σας, στον οποίο θα πρέπει να απευθύνεστε σε κάθε περίπτωση.
