Η δερματίτιδα είναι μια φλεγμονώδης πάθηση του δέρματος. Αφορά μια μακροχρόνια διαταραχή του δέρματος και εκδηλώνεται με έντονο κνησμό, ερυθρότητα και εξανθήματα. Οι αιτίες της δερματίτιδας μπορεί να είναι πολλές, συμπεριλαμβανομένων των αλλεργικών αντιδράσεων, της επαφής με ερεθιστικές ουσίες, της ξηρότητας του δέρματος και των γενετικών και ψυχολογικών παραγόντων. Το έκζεμα μπορεί να θεωρηθεί ως συνώνυμο της δερματίτιδας, αλλά χρησιμοποιείται κυρίως για τον τύπο της ατοπικής δερματίτιδας.
Τύποι & Σημεία εμφάνισης
Υπάρχουν διάφοροι τύποι δερματίτιδας, μεταξύ των οποίων οι πιο συχνοί είναι:
- Ερεθιστική Δερματίτιδα
- Περιστοματική Δερματίτιδα
- Αλλεργική Δερματίτιδα εξ επαφής
- Λοιμώδης Δερματίτιδα
- Ατοπική Δερματίτιδα
- Σμηγματορροϊκή Δερματίτιδα
- Δυσιδρωσική Δερματίτιδα
Η δερματίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορα σημεία του σώματος, ανάλογα με τον τύπο και την αιτία της.
Ορισμένα από τα πιο συνηθισμένα σημεία εμφάνισης της περιλαμβάνουν τα παρακάτω:
- Δερματίτιδα των χειλιών (Cheilitis): Επηρεάζει τα χείλη και μπορεί να προκαλέσει σκάσιμο, και ερεθισμό σε αυτά.
- Δερματίτιδα των χεριών (Hand Dermatitis): Εμφανίζεται στις παλάμες και τα δάχτυλα και μπορεί να συνδέεται με την επαφή με ουσίες που προκαλούν ερεθισμό, όπως απορρυπαντικά και λοιπά χημικά.
- Δερματίτιδα των ποδιών (Foot Dermatitis): Επηρεάζει τα πόδια και τα πέλματα.
- Δερματίτιδα στο πρόσωπο (Facial Dermatitis): Προκαλείται από μεγάλη ευαισθησία της επιδερμίδας, εξαιτίας αλλεργίας ή ερεθισμού από καλλυντικά.
- Δερματίτιδα στο σώμα (Body Dermatitis): Μπορεί να εμφανίζεται σε διάφορες περιοχές του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των χεριών, των αγκώνων, των ποδιών, της πλάτης, του λαιμού, του στήθους, των μασχαλών και των γεννητικών οργάνων.
Αίτια
Τα αίτια της δερματίτιδας ποικίλουν ανάλογα με τον τύπο της δερματίτιδας και τους εκάστοτε παράγοντες που επηρεάζουν το δέρμα.
Οι κυριότερες αιτίες πρόκλησης δερματίτιδας αποτελούνται από:
- Αλλεργικές αντιδράσεις: Η δερματίτιδα μπορεί να είναι αποτέλεσμα αλλεργικής αντίδρασης σε ουσίες όπως τροφές, φάρμακα, καλλυντικά, αρώματα, τοπικά αλλεργιογόνα ακόμη και κάποια φυτά.
- Επαφή με ουσίες που προκαλούν ερεθισμό: Οι επαφές με κάποιες χημικές ουσίες όπως καθαριστικά, απορρυπαντικά, αντηλιακές κρέμες μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό και κατ’ επέκταση δερματίτιδα.
- Ξηρότητα του δέρματος: Η ξηρότητα στο δέρμα, αν επιδεινωθεί, μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα καθώς το δέρμα γίνεται ευαίσθητο και ευάλωτο.
- Γενετικοί παράγοντες: Ορισμένοι άνθρωποι έχουν αυξημένη τάση να αναπτύξουν δερματίτιδα λόγω παραγόντων κληρονομικότητας.
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο, η υγρασία, η απότομη εναλλαγή θερμοκρασίας, ο κλιματισμός, και η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορούν να επηρεάσουν την υγεία του δέρματος και να συντελέσουν στην πρόκληση δερματίτιδας.
- Ψυχολογικοί παράγοντες: Το άγχος και το στρες, η εργασιακή πίεση, το πιθανό πένθος, οι οικονομικές δυσκολίες αλλά και οποιοσδήποτε παράγοντας διαταράσσει την ψυχική ηρεμία μπορεί να εκδηλωθεί και σωματικά ε την μορφή της δερματίτιδας.
Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι οι ακριβείς αιτίες και οι συγκεκριμένοι παράγοντες που σχετίζονται με τη δερματίτιδα μπορεί να διαφέρουν από περίπτωση σε περίπτωση. Για να λάβει κανείς την κατάλληλη διάγνωση και θεραπεία, συνιστάται η επίσκεψη σε έναν ιατρό ή δερματολόγο.
Συμπτωματολογία δερματίτιδας
Η δερματίτιδα μπορεί να προκαλέσει διάφορα συμπτώματα, τα οποία ενδέχεται να ποικίλουν ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα της πάθησης.
Τα πιο συχνά εξ αυτών είναι τα εξής:
- Κνησμός/Καύσος : Παρατηρείται έντονη αίσθηση κνησμού στην περιοχή εμφάνισης της δερματίτιδας συνοδευόμενη από αίσθημα καύσου και τραβήγματος. Ο κνησμός μπορεί να είναι συνεχής και ενοχλητικός με έντονη επιθυμία τριψίματος, κάτι που όμως επιδεινώνει τη φλεγμονή αντί να την ανακουφίζει.
- Κόκκινα εξανθήματα (ερυθρότητα): Η περιοχή του δέρματος που επηρεάζεται από τη δερματίτιδα μπορεί να εμφανίσει έντονη ερυθρότητα και σπυράκια.
- Λεμφαγγειίτιδα: Πρόκειται για μικρά οιδήματα τα οποία παρουσιάζονται στην περιοχή που εκδηλώνεται η δερματίτιδα.
- Ξηρότητα δέρματος: Το δέρμα μπορεί να γίνει ξηρό και αφυδατωμένο με έντονες εκδορές και «κρούστα» στο σημείο καθώς παρατηρείται να δημιουργούνται και φουσκάλες.
- Λειχηνοποίηση: Παρατηρούνται πάχυνση και ρωγμές του δέρματος, έντονο αίσθημα πόνου και υπαισθησία.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα συμπτώματα της δερματίτιδας μπορεί να ποικίλουν ανάλογα με το άτομο και τη σοβαρότητα της πάθησης. Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό για την ορθή αντιμετώπιση της κατάστασης.
Θεραπεία & Αντιμετώπιση δερματίτιδας
Η δερματίτιδα συνήθως είναι μια ενοχλητική αν όχι και επίπονη κατάσταση της επιδερμίδας. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία αλλά κάποιες πρακτικές που μπορεί να βοηθήσουν στην αντιμετώπισή της.
Ορισμένες γενικές συμβουλές για την αντιμετώπιση της δερματίτιδας περιλαμβάνουν:
- Σωστή Υγιεινή: Η συχνή καθαριότητα αποτελεί σημαντικό μέτρο πρόληψης κατά της ανάπτυξης μικροβίων και την αποφυγή ενοχλήσεων στο δέρμα που μπορεί να οδηγήσουν σε δερματίτιδες.
- Κατάλληλα προϊόντα περιποίησης: Προσπαθήστε να αποφεύγετε τα προϊόντα που μπορεί να ερεθίσουν το δέρμα σας, όπως οι αρωματικές κρέμες ή τα αποσμητικά. Αναζητήστε προϊόντα ενυδάτωσης και περιποίησης χωρίς αρώματα και χημικά που είναι φιλικά προς το δέρμα και δεν επηρεάζουν το pH του.
- Υφάσματα και Ρουχισμός: Αποφύγετε να φοράτε ρούχα από υλικά που μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμό, όπως συνθετικά ή νάιλον. Προτιμήστε τα βαμβακερά και λινά ρούχα. Αλλάξτε συχνά τον ιματισμό σας, τα κλινοσκεπάσματα και τις πετσέτες και γενικά κάθε ύφασμα που έρχεται σε επαφή με το δέρμα σας.
- Αποφυγή ακραίων θερμοκρασιών: Εάν έχετε την τάση να κάνετε συχνά ντους, χρησιμοποιήστε δροσερό ή χλιαρό νερό. Προστατέψτε το δέρμα σας με ειδικά προϊόντα κατά την έκθεση του στον ήλιο ή σε έντονο κρύο.
- Φαρμακευτική αντιμετώπιση: Τα κορτικοστεροειδή, τα αντιισταμινικά και τα αντιβιοτικά σε περιπτώσεις όπου η δερματίτιδα είναι φλεγμονώδης βοηθούν στην μείωση της φλεγμονής και του οιδήματος. Σε τέτοιες περιπτώσεις συστήνεται επίσκεψη σε δερματολόγο για σωστή διάγνωση και συνταγογράφηση.
- Αποφυγή της τριβής: Προσπαθήστε να μην ξύνετε ή τρίβετε το δέρμα σας, ακόμα κι αν νιώθετε προσωρινή ανακούφιση. Αυτό μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση και να προκαλέσει φλεγμονές.
Πάντα είναι σημαντικό να συμβουλεύεστε τον ιατρό ή τον δερματολόγο σας για προσωπικές συστάσεις και κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της δερματίτιδας.
Πρόληψη & Συμβουλές
Η πρόληψη της δερματίτιδας είναι σημαντική για να διατηρηθεί το δέρμα υγιές και καθαρό.
Παρακάτω προτείνονται κάποιες συμβουλές για καθημερινή πρόληψη της δερματίτιδας:
- Κρατήστε το δέρμα σας ενυδατωμένο: Χρησιμοποιήστε μια κατάλληλη ενυδατική κρέμα ή λοσιόν για να κρατήσετε το δέρμα σας ενυδατωμένο.
- Καλή υγιεινή: Κρατήστε το δέρμα σας καθαρό και στεγνό. Τακτική φροντίδα νυχιών, μπάνιο με δροσερό ή χλιαρό νερό και ήπια σαπούνια για αποφυγή της δερματίτιδας.
- Προσοχή σε αλλεργιογόνα και χημικά: Αν γνωρίζετε ότι κάποια ουσία ή προϊόν προκαλεί αντιδράσεις στο δέρμα σας, αποφύγετε να έρθετε σε επαφή με αυτήν. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει αρώματα, χημικά, καθαριστικά, αποσμητικά, τρίχες από κατοικίδια, σκόνη, συνθετικά ρούχα και άλλα προϊόντα ομορφιάς.
- Ισορροπημένη διατροφή: Μια διατροφή που περιλαμβάνει θρεπτικά συστατικά όπως φρούτα, λαχανικά, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικά μπορεί να συμβάλει στην υγεία του δέρματος. Αποφύγετε συντηρητικά και χρωστικές.
- Προστατέψτε το δέρμα σας από τον ήλιο: Η έκθεση στον ήλιο μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση της δερματίτιδας. Χρησιμοποιήστε ένα αντηλιακό προϊόν με υψηλό δείκτη προστασίας (SPF) και καλύψτε το δέρμα σας με ρούχα και καπέλο όταν εκτίθεστε στον ήλιο.
- Αποφυγή καπνίσματος.
- Αποφυγή έντονων εναλλαγών θερμοκρασίας: συστήνεται να αποφεύγετε το πολύ ψυχρό ή θερμό κλίμα.
- Διαχείριση συναισθηματικής αυτορρύθμισης και αυτοελέγχου : χαλάρωση, διαλογισμός , ασκήσεις αναπνοών, hobby, μπορεί να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση έντονων καταστάσεων στρες και άγχους.
- Προσοχή σε λοιμώξεις και μικρόβια.
Αν παρατηρήσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα δερματίτιδας, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με έναν ένα δερματολόγο, για αξιολόγηση και κατάλληλη αντιμετώπιση.
Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν κείμενο έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως ιατρικές συμβουλές. Αποκλειστικός υπεύθυνος για την ορθή και ολοκληρωμένη ενημέρωση, διάγνωση και πιθανή θεραπεία σε οποιοδήποτε θέμα υγείας αντιμετωπίζετε, είναι ο εξειδικευμένος πάροχος υγείας σας, στον οποίο θα πρέπει να απευθύνεστε σε κάθε περίπτωση.