Η αρθρίτιδα ή φλεγμονή των αρθρώσεων, είναι ένα σύμπτωμα που συνδέεται με τουλάχιστον 100 σχετικές παθήσεις που αποκαλούνται ρευματικές διαταραχές. Σε όλες τις μορφές αρθρίτιδας παρουσιάζονται οιδήματα, ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, η νόσος μπορεί να επηρεάσει επίσης το δέρμα, τους μύες, το συνδετικό ιστό, τους τένοντες ακόμα και άλλα όργανα.
Υπάρχουν πολλές ασθένειες όπου η αρθρίτιδα είναι το κύριο χαρακτηριστικό αλλά σε κάποιες περιστάσεις θεωρείται και δευτερεύον από την κύρια ασθένεια. Γι’ αυτό το λόγο ταξινομείται σε κατηγορίες.
Τύποι Αρθριτιδας
Οι κυριότεροι τύποι αρθρίτιδας είναι:
- Οστεοαρθρίτιδα: Αφορά μια εκφυλιστική ασθένεια που επηρεάζει τον αρθρικό χόνδρο και το υποχόνδριο οστό και συνήθως εμφανίζεται σε άτομα άνω των 50 ετών με κληρονομικό ιστορικό αρθροπαθειών.
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα: Πρόκειται για αυτοάνοση πάθηση που οδηγεί σε φλεγμονή του αρθρικού υμένα και πρόωρη αλλοίωση των αρθρικών χόνδρων, με γρήγορα συμπτώματα πόνου και δυσκαμψίας.
- Μετατραυματική αρθρίτιδα: Συχνά προκύπτει από τραυματισμό της άρθρωσης, όπως ένα σοβαρό κάταγμα, οδηγώντας σε θάνατο των οστών και στην ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδας.
- Ψωριασική αρθρίτιδα: Είναι μια δερματική πάθηση που προκαλεί κνησμό, κόκκινα και κλιμακοειδή δερματικά εξανθήματα. Συνήθως εκδηλώνεται σε άτομα που ήδη έχουν ψωρίαση, αλλά μπορεί επίσης να προσβάλλει και άτομα χωρίς ιστορικό ψωρίασης. Η φλεγμονή στις αρθρώσεις εμφανίζει πόνο, οίδημα και ακαμψία.
Αίτια
Οι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν αρθρίτιδα ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο αυτής.
Ορισμένοι κοινοί παράγοντες που σχετίζονται με την εμφάνιση της είναι:
- Γενετικοί παράγοντες: Υπάρχει γενετική προδιάθεση για ορισμένους τύπους αρθρίτιδας, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η οστεοαρθρίτιδα.
- Ηλικία: Η αρθρίτιδα είναι πιο συνηθισμένη σε μεγαλύτερες ηλικίες, ειδικά η οστεοαρθρίτιδα, που εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα άνω των 50 ετών.
- Φύλο: Ορισμένοι τύποι αρθρίτιδας εμφανίζονται σε μεγαλύτερο ποσοστό σε άνδρες ή γυναίκες. Για παράδειγμα, η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι πιο συνηθισμένη στις γυναίκες.
- Τραυματισμοί: Οι τραυματισμοί, όπως κατάγματα και άλλες βλάβες στις αρθρώσεις, μπορούν να οδηγήσουν σε αρθρίτιδα, ιδίως σε μετατραυματική αρθρίτιδα.
- Υπερβολικό βάρος: Η παχυσαρκία μπορεί να επιβαρύνει τις αρθρώσεις και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας.
- Κάπνισμα: Το κάπνισμα μπορεί να συμβάλει στην επιδείνωση ορισμένων τύπων αρθρίτιδας, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
- Έκθεση σε ερεθιστικούς παράγοντες: Κάποιοι ερεθιστικοί παράγοντες, όπως τα μικρόβια ή άλλα περιβαλλοντικά ερεθίσματα, μπορεί να ενεργοποιήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα και να προκαλέσουν φλεγμονή στις αρθρώσεις.
Συμπτώματα
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα ενός ασθενή με αρθρίτιδα αποτελούνται από:
- Πόνο: Ο πόνος στις αρθρώσεις είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα της αρθρίτιδας. Μπορεί να είναι από ελαφρύς έως έντονος και να επηρεάζει την καθημερινή κίνηση.
- Οίδημα: Η φλεγμονή των αρθρώσεων εμφανίζει οίδημα ή πρήξιμο στις περιοχές γύρω από τις αρθρώσεις.
- Ακαμψία: Η αρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσει αίσθημα ακαμψίας στις αρθρώσεις, καθιστώντας δύσκολη την κίνηση.
- Ερυθρότητα: Σε ορισμένες περιπτώσεις, βιώνεται αίσθημα θερμότητας στις αρθρώσεις.
- Περιορισμένη κίνηση: Η αρθρίτιδα μπορεί να καταστήσει δυσχερή την κίνηση των αρθρώσεων λόγω του πόνου.
- Κόπωση: Σε ορισμένους ασθενείς, η αρθρίτιδα προκαλεί αίσθηση κόπωσης.
- Αναιμία
Μερικά λιγότερο συνηθισμένα συμπτώματα της αρθρίτιδας είναι:
- Απώλεια βάρους: Η αρθρίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους λόγω ανεπάρκειας ή απώλειας της όρεξης λόγω της φλεγμονής και της γενικευμένης κόπωσης.
- Οφθαλμική φλεγμονή: Ορισμένοι τύποι αρθρίτιδας εκδηλώνουν φλεγμονή στα μάτια.
- Ρευματοειδή οζίδια: Αυτές οι μικρές ελαφρά κόκκινες κηλίδες εμφανίζονται συχνά στο δέρμα και μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα.
- Φλεγμονή σε άλλα μέρη του σώματος: Η αρθρίτιδα μπορεί να επηρεάσει και άλλα μέρη του σώματος εκτός από τις αρθρώσεις, όπως η καρδιά, οι πνεύμονες και το δέρμα, προκαλώντας και άλλες επιπλοκές.
Θεραπεία
Η θεραπεία για την αρθρίτιδα ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα της κατάστασης. Οι προσεγγίσεις θεραπείας περιλαμβάνουν τη χρήση φαρμάκων, σε ορισμένες περιπτώσεις, τη χειρουργική επέμβαση αλλά και διάφορες εναλλακτικές θεραπείες.
Φάρμακα για την Αρθρίτιδα
- Αναλγητικά: Χαλαρώνουν την αίσθηση του οιδήματος χωρίς όμως να επηρεάζουν τη φλεγμονή.
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ): Ανακουφίζουν τον πόνο και μειώνουν τη φλεγμονή.
- Στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα: Βοηθούν στην υποχώρηση της φλεγμονής και του πρηξίματος.
Χειρουργική Επέμβαση
Η χειρουργική επέμβαση αποτελεί μια επιλογή για την αρθρίτιδα σε σοβαρές περιπτώσεις, όπου οι συντηρητικές θεραπείες δεν καταφέρνουν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τον πόνο και να βελτιώσουν την κινητικότητα της άρθρωσης. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας βασίζεται σε πολλούς παράγοντες και επιβάλλει ιατρική καθοδήγηση.
Μη φαρμακευτικές θεραπείες
Ενδεχομένως να προταθούν μη φαρμακευτικές θεραπείες σε συνδυασμό με φάρμακα ή και μόνες τους.
- Ανάπαυση: Η ανάπαυση των πονεμένων αρθρώσεων οδηγεί στη μείωση της φλεγμονής και του πόνου.
- Εφαρμογή πάγου: Η εφαρμογή πάγου στις πάσχουσες αρθρώσεις για 15-20 λεπτά αρκετές φορές την ημέρα μπορεί να βοηθήσει.
- Θερμότητα: Το ζεστό συμβάλλει στη χαλάρωση των μυών.
- Συμπίεση: Η χρήση ελαστικού επιδέσμου ή νάρθηκα μπορεί να βοηθήσει στη στήριξη της πάσχουσας άρθρωσης και του πρηξίματος.
- Αλλαγές στον τρόπο ζωής: Απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η απώλεια βάρους, η τακτική άσκηση και η αποφυγή δραστηριοτήτων που προκαλούν πόνο, ίσως βελτιώσουν τα συμπτώματα της αρθρίτιδας.
- Φυσικοθεραπεία: Ένας φυσικοθεραπευτής θα διδάξει ασκήσεις με σκοπό την ενίσχυση των κινητικών δεξιοτήτων (τη δύναμη και την ευλυγισία των αρθρώσεων)
- Εργοθεραπεία: Εκμάθηση καθημερινών δραστηριοτήτων αυτοεξυπηρέτησης με σχετική ευκολία, παρά την αρθρίτιδα.
Οι ασθενείς που έχουν ιστορικό αρθρίτιδας ή βιώνουν κάποιο σύμπτωμα που υποδεικνύει αρχή κάποιας μορφής αρθρίτιδας, θα πρέπει να έρθουν σε επικοινωνία με έναν ειδικό, με σκοπό να διευκρινίσουν την ύπαρξη της ασθένειας και να την αντιμετωπίσουν από τα αρχικά της στάδια.
Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν κείμενο έχουν καθαρά ενημερωτικό σκοπό και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως ιατρικές συμβουλές. Ο εξειδικευμένος πάροχος υγείας σας είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος για την ορθή και ολοκληρωμένη ενημέρωση, διάγνωση και πιθανή θεραπεία σε οποιοδήποτε θέμα υγείας αντιμετωπίζετε και στον οποίο θα πρέπει να απευθύνεστε σε κάθε περίπτωση.
